نهادها و برنامه‌هاي توسعۀ صادرات دانش‌بنيان و ملاحظات سياستي توسعۀ صادرات

توسعۀ صادرات و حمايت از بين‌المللي‌شدن بنگاه‌ها همواره در دستور كار نهادهاي حمايتي قرار دارد. برنامه‌هاي توسعۀ صادرات ازجمله سياست‌هايي است كه براي رفع موانع حضور شركت‌ها به‌ويژه شركت‌هاي‌ كوچك ‌و متوسط در بازارهاي بين‌المللي اجرا مي‌شود. اگرچه در حال حاضر صادرات محصولات دانش‌بنيان سهم ناچيزي از صادرات كشور را به خود اختصاص داده‌ است، در پي توسعۀ كمي و كيفي زيست‌بوم شركت‌هاي‌ دانش‌بنيان در سال‌هاي اخير و موفقيت نسبي اين شركت‌ها در تأمين نياز كشور، اين شركت‌ها ظرفيت بالقوۀ ورود به بازارهاي جهاني را دارند و اين امر در تداوم حيات آن‌ها بسيار مهم است. در اين مقاله، مروري جامع بر مطالعات جهاني حوزۀ برنامه‌هاي توسعۀ صادرات صورت گرفته و مفاهيم، ويژگي‌ها و مؤلفه‌هاي اصلي اين برنامه‌ها بيان شده است. اين مقاله با ارائۀ دسته‌بندي موضوعي از مطالعات انجام‌ شده است. در اين مطالعات ابعاد سطح توسعه‌يافتگي جوامع، كاركردها و ساختار مديريتي و مالي نهادهاي توسعۀ صادرات، كارايي و اثربخشي برنامه‌هاي توسعۀ صادرات و اقتضائات خاص محصولات با فناوري پيشرفته بررسي خواهد شد. يافته‌هاي اين تحقيق نشان داد كه چهار محور اساسي شامل سطح آگاهي از برنامه‌هاي توسعۀ صادرات، حمايت بر اساس اندازه يا تجربۀ صادراتي شركت، ميزان مشاركت بخش خصوصي در هيئت‌مديرۀ نهادهاي توسعۀ صادرات و درنهايت حضور نمايندۀ دولتي و ديپلماتيك فعال در كشورها محورهاي تصميم‌گيري اصلي در حوزۀ تدوين برنامه‌هاي حمايتي و تخصيص منابع شناسايي شده است. درنهايت نيز باهدف ارتقاي دانش كنوني مديران، دلالت‌هايي از مطالعات انجام‌شده براي سياست‌گذاران حوزۀ صادرات شركت‌هاي‌ دانش‌بنيان ارائه خواهد شد.