سبك شناسي فكري رباعيات مختارنامۀ عطار

زمينه و هدف: فرم و محتواي هر متن ادبي تأثيري مستقيم بر يكديگر دارند، به نحوي كه نميتوان آنها را از هم مجزا كرد. بستگي به ديدگاه نويسنده يا شاعر، فرم يا محتوا ميتواند بر ديگري غلبه كند و دلالتهاي متن را تغيير دهد. مختارنامۀ عطّار از جمله متوني است كه با وجود فرم و قالب مشترك رباعي، داراي محتواهاي متعددي است. فهم و درك اين محتواهاي گوناگون نيازمند طبقه بندي و نگاه سبك‌شناسي است، تا بتوان با استفاده از تجزيه و تحليل اين رباعيات، به سبك محتوايي و معنايي آنها دست پيدا كرد. بر همين اساس در اين مقاله تلاش شده با رويكرد سبك‌شناسي و با توجّه به محتواي رباعيات مختارنامه، مضامين اين اثر در رباعيات تجزيه و تحليل گردد. در اين پژوهش مضامين رباعيات عطّار استخراخ و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. روش مطالعه: روش تحقيق در اين پژوهش براي تجزيه و تحليل اطّلاعات مبتني بر پژوهشهاي كيفي با رويكرد سبك‌شناسي، توصيفي و تحليلي است. منظور از بررسي مضامين، پرداختن به درونمايه هاي معنامند و تكرارشوندۀ مفهومي است كه هم محتواي متن ادبي را سامان ميدهد و هم فرم و زيباشناسي اثر را نمايان ميكند. يافته ها: رباعيات عطّار را ميتوان از جهات مختلف بر اشعار ديگر رباعي‌سرايان برتري داد، از جمله مفاهيم ناب اخلاقي و عرفاني كه هيچ زمان تازگي خود را ازدست نخواهند داد. نتيجه گيري: درونمايه هاي عارفانه، تعليمي، فلسفي، خيّامي و عاشقانه مهمترين درونمايه هاي اين اثر است كه مضاميني همچون توحيدگرايي، حيرت، تزكيۀ نفس، مرگ و بي اعتباري دنيا، قلندريات و عشق الهي را دربر ميگيرد.