بررسي انواع امكانات تكريمي در فارسي ميانه

زبان يكي از وسايل ارتباطي در جامعه است. ارتباط زباني، به عنوان يكي از مهم ترين نقش هاي زبان، نشان دهندة روابط ميان افراد است. مفهوم ادب به عنوان يك عامل اجتماعي-شناختي، بيانگر شأن و فاصلة اجتماعي ميان افراد است. اين مفهوم با ابزارهاي متفاوتي در ارتباط ميان افراد تجلي مي يابد. يكي از اين ابزارها امكانات تكريمي هستند. افراد جامعه براي رعايت احترام و ادب، تشخيص جايگاه و شأن اجتماعي مشاركت كنندگان و مخاطبان از صورت هاي امكانات تكريمي بهره مي جويند. امكانات تكريمي در زبان ژاپني در چهار گروه جاي مي گيرند؛ تكريمي هاي ارجاعي، تكريمي هاي مخاطب، زبان هاي اجتنابي و زيباسازي. در اغلب زبان ها تكريمي هاي ارجاعي نسبت به ساير انواع تكريمي ها بيشتر به كار مي روند و در ميان انواع تكريمي هاي ارجاعي نيز تكريمي هاي فاعلي بيشتر از تكريمي هاي فروتنانه و غير فاعلي كاربرد دارند. در اين پژوهش چهار دستة امكانات تكريمي در فارسي ميانه بر طبق اين چارچوب بررسي شده است. در فارسي ميانه نيز همانند زبان ژاپني، تكريمي هاي ارجاعي داراي بيشترين كاربرد هستند. علاوه بر تقسيم بندي شيباتني، مي توان استعاره و تشبيه، تكريمي هاي صفتي متكلم و دعايي را نيز به گروه تكريمي هاي فارسي ميانه افزود.