گدايي پشت در شوراي امنيت سازمان ملل؛ استعاره، مجاز و آميختگي مفهومي در كارتون‌هاي سياسي

كارتون‌هاي سياسي ابزارهايي نيرومند و تأثيرگذارند كه در خدمت بيان مفاهيم و ديدگاه‌هاي سياسي درمي‌آيند و در آنها به‌وفور از سازوكارهاي شناختي مانند استعاره، مجاز و آميختگي مفهومي استفاده مي‌شود. در هشت سال گذشته «برجام» مهم‌ترين موضوع در سياست خارجي ايران بوده كه در كارتون‌هاي سياسي داخلي نيز بازتاب گسترده‌اي يافته‌است. يكي از موضوعاتي كه در سال 1399 به محل منازعۀ بين آمريكا و ديگر كشورهاي عضو برجام تبديل شد، مكانيزم ماشه بود. در پژوهش حاضر در چارچوب سه نظريۀ استعارۀ مفهومي (ليكاف و جانسون، 1980؛ ليكاف، 1993)، استعارۀ چندوجهي (فورسويل، 1996، 2009) و آميختگي مفهومي (فوكونيه و ترنر، 2002) دو كارتون سياسي با موضوع مكانيزم ماشه از پايگاه اينترنتي خبرگزاري تسنيم استخراج و بررسي شده‌اند. نتايج اين بررسي نشان مي‌دهد كه يكي از كارتون‌ها حول محور آميختگي مفهومي ميان دو فضاي ذهني «تكدي‌گري» و «فعال‌سازي مكانيزم ماشه» شكل گرفته‌است و ديگري حول محور استعارۀ «مكانيزم ماشه، يك تفنگ است». علاوه‌بر استعاره و آميختگي مفهومي، دو مجاز مفهومي اساسي نيز در كارتون‌ها يافت مي‌شود؛ يكي «شخص به‌جاي كشور/ دولت» و ديگري «مكان به‌جاي سازمان/ نهاد». كارتونيست با اين سازوكارهاي شناختي تلاش ترامپ و دولت او را براي فعال‌سازي مكانيزم ماشه تلاشي از سر ضعف و درماندگي و محكوم به شكست ترسيم كرده‌است.