بررسي و تحليل برخي از ديدگاه‌هاي زباني امام‏‌بخش صهبايي با تكيه بر شرح سه نثر ظهوري

اثر هنري ديگرگونه نگريستن است و اين نگرش هنري در كاركردهاي زباني آشكار مي‏گردد. بهره‏گيري از عناصر زباني نيز، نشانگر نگرش هنري هنرمند است؛ به اين معنا كه نويسنده با به ‌كارگيري زبان هنري اثرش را فصيح و بليغ و تأثيرگذار مي‌گرداند. در پژوهش پيشِ رو به روش توصيفي-تحليلي سعي كرده‏‌ايم به خوانش عناصر تازۀ كتاب «شرح سه‏نثر ظهوري» كه نمايندة نقد زبان‏شناسي نوظهور قرن نوزدهم ميلادي در شبه‌قاره است بپردازيم؛ عناصر تازه اي چون اختلاف لغات براساس اختلاف مصوت و صامت، بدل البدل نوع تازه اي از ابدال، توافق ‌اللسانين در مبحث لغت. هدف اصلي اين پژوهش، كشف و معرفي اين عناصر تازۀ زباني است كه در حوزۀ زبان‏شناسي دورة صهبايي مطرح بوده‌است. دستاوردها گوياي اين است كه شارح به ‌خوبي توانسته در شرح اثر، ارتباط بين سه عنصر اساسي پديدآورنده، متن و مخاطب را حفظ و موازين علمي زبان‏شناسي را كه هنوز در حال تكوين بوده، رعايت كند. همچنين او به ‌خوبي توانسته‌است مسائل زباني دورۀ خود را، طبق اصول و موازين علمي روزگار در آثار خود پي بگيرد. بازخواني علمي آراي زباني صهبايي و معاصرانش مي‌تواند براي مخاطب در ادراك آثار ادبي اين دوره، شعرشناسي، نثرپژوهي و در نتيجه، غنابخشي به ظرفيت‌هاي نقد زباني مؤثر افتد.