تغييرات كاربري اراضي محدوده تالاب و تنوع پرندگان آبزي و كنار آبزي در تالاب‌هاي بين‌المللي انزلي، آلماگل، آلاگل و آجي ‌گل

تالاب‌هاي بين‌المللي انزلي، آجي گل، آلماگل و آلاگل از اكوسيستم‌هاي مهم جهاني بوده كه در اين پژوهش سعي بر آن شد تا روند تغييرات اراضي اين تالاب‌ها و تأثير آن در پراكنش پرندگان آبزي و كنار آبزي مورد بررسي قرار گيرد. ابتدا عكس‌هاي ماهواره‌اي و اطلاعات ميداني تالاب‌ها و تغييرات اراضي آن‌ها بر اساس بانك‌هاي اطلاعاتي و پيمايش‌هاي صحرايي تهيه شد. سپس نقشه‌هاي كاربري اراضي در دوره‌هاي مختلف 20 ساله (2019 - 1998) بر اساس پردازش تصاوير ماهواره‌اي و طبقه‌بندي تصاوير از روش حداكثر احتمال تهيه شد. از نتايج هشت سال سرشماري و پيمايش‌هاي صحرايي، به ‌منظور محاسبه شاخص‌هاي تنوع گونه‌اي شانونوينر و عكس شاخص سيمسون، از شاخص‌هاي مارگالف و منهينك به‌منظور مشخص نمودن غناي گونه‌اي و از شاخص‌هاي پيلو و سيمسون براي تعيين يكنواختي گونه‌اي استفاده شد. نتايج نشان داد مساحت آبي در منطقۀ تالاب‌هاي بين‌المللي آلاگل، آجي‌ گل و آلماگل، در مجموع 1050/8 هكتار معادل 53/7 درصد كاهش و در تالاب انزلي 1541 هكتار معادل 18/9 درصد كاهش داشته است. طبق نتايج، در منطقۀ تالاب‌هاي بين‌المللي آلاگل، آجي‌ گل و آلماگل بيش‌ترين تغييرات مربوط به پوشش گياهي تراكم متوسط با 273 درصد افزايش است و در تالاب انزلي بيش‌ترين تغييرات مربوط به گياهان علفي با 270/3 درصد افزايش است. بر اساس شاخص غناي گونه‌اي مارگالف بيشترين غناي گونه‌اي در تيره آبچليكيان مشاهده شد. هم‌چنين بيش‌ترين تنوع گونه‌اي بر اساس شاخص شانونوينر و عكس شاخص سيمسون در تيره مرغابيان و بيش‌ترين مقدار يكنواختي گونه‌اي بر اساس شاخص پيلو و شاخص سيمسون در تيره باكلانيان مشاهده گرديد. يافته‌هاي پژوهش نشان‌دهنده كاهش چشمگير اراضي بخش آبگير تالاب‌هاي مورد مطالعه در طي 10 سال گذشته و تبديل آن به زمين‌هاي باير و انسان ساخت است كه از جمله علل اصلي اين تغييرات را بايد در مسائلي مانند خشكسالي‌، احداث سد، برداشت بي‌ رويه آب تالاب‌ها براي مصارف كشاورزي، پرورش ماهي و احداث كانال و جاده در منطقه و بين تالاب‌ها دانست.