الگو‌يابي رابطۀ بين هوش اخلاقي با بهزيستي روان‌شناختي: نقش واسطه‌اي نگرش مذهبي و استدلال اخلاقي

سابقه و هدف: با توجه به ظهور رويكرد مثبت‌نگر به سلامت روان در سال‌هاي اخير، بهزيستي روان‌شناختي به‌عنوان يكي از عوامل رشد آموزش ‌و پرورش توجه پژوهشگران را به خود جلب كرده است كه در اين ميان شناسايي عوامل تأثيرگذار بر آن اهميت اساسي دارد. با توجه به اهميت بهزيستي روان‌شناختي و متغيّرهاي مرتبط با آن، پژوهش حاضر با هدف تحليل روابط بين هوش اخلاقي و بهزيستي روان‌شناختي با نقش ميانجي استدلال اخلاقي و نگرش مذهبي انجام شده است. روش كار: پژوهش حاضر توصيفي و از نوع همبستگي است. جامعۀ آماري پژوهش مديران مدارس شهر اردبيل در سال 1399 بودند كه از ميان آنان تعداد 137 نفر با روش نمونه‌گيري تصادفي ساده بر اساس جدول مورگان انتخاب شدند. براي گردآوري داده‌ها از چهار پرسش‌نامۀ هوش اخلاقي لنيك و كيل، نگرش مذهبي گلريز و براهني، استدلال اخلاقي معنوي‌پور و بهزيستي روان‌شناختي ريف و براي تحليل يافته‌ها از الگوي معادلات ساختاري استفاده شده است. در اين پژوهش همۀ موارد اخلاقي رعايت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعي گزارش نكرده‌اند. يافته‌ها: بر اساس نتايج به‌دست‌آمده متغيّرهاي هوش اخلاقي، استدلال اخلاقي و نگرش مذهبي بر بهزيستي روان‌شناختي به‌طور مستقيم تأثير مثبت و معنادار داشتند. همچنين اثر غيرمستقيم هوش اخلاقي بر بهزيستي روان‌شناختي با ميانجي استدلال اخلاقي و نگرش مذهبي نيز مثبت و معنادار بود. نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج پژوهش و با توجه به تأثير مثبت هوش اخلاقي بر افزايش بهزيستي روان‌شناختي مديران مدارس و نياز جامعه به انسان‌هاي سالم، بانشاط و مولّد، آموزش هوش اخلاقي به مديران اهميت ويژه اي دارد. همچنين با توجه به نقش اثرگذار استدلال اخلاقي و نگرش هاي مذهبي بر بهزيستي روان‌شناختي مديران، بايد به نگرش‌هاي مذهبي و استدلال اخلاقي مديران توجه ويژه‌اي صورت گيرد.