ارزيابي كارايي شرط «تعهد به دريافت يا پرداخت» در قراردادهاي بين المللي فروش گاز با استفاده از نظريه بازي‌ها

در قراردادهاي بلندمدت گازي معمولا اين ريسك براي فروشنده وجود دارد كه خريدار از تحويل گرفتن مبيع سر باز زند. به همين دليل شرط تعهد به دريافت يا پرداخت در قراردادهاي اينچنيني مرسوم شده است. شرط تعهد به دريافت، شرطي است كه خريدار را در قرارداد فروش گاز متعهد مي‌كند تا حتي در صورتي كه حجم گاز مورد توافق را دريافت نكند، بخشي از ثمن قرارداد را كه به صورت درصدي از كل معين مي‌شود به فروشنده بپردازد. پرسش اصلي آن است كه آيا اين شرط كارايي اقتصادي نيز دارد؟ به بيان نظريه بازي، آيا تعادل بلندمدت بين خريدار و فروشنده گزينه وجود اين شرط در قرارداد خواهد بود يا خير؟ براي پاسخ به اين سوال ابتدا با مفهوم نظريه بازي تكاملي، تصويري از قراردادهاي قبل از وجود اين شرط و بعد از شكل‌گيري آن را نمايش داده ايم. سپس با تنظيم فرم نرمال بازي و با بهره‌گيري از نرم‌افزار پايتون، اين بازي را به ميزان هزار مرتبه تكرار كرده‌ايم كه نتايج آن نشان مي دهد پذيرش شرط تعهد به دريافت يا پرداخت تعادل پايدار تكاملي خواهد بود. از اين منظر گنجاندن چنين شرطي در قرارداد كارايي اقتصادي ايجاد كرده و  توصيه سياستي در اين زمينه براي سياست‌گذار اين خواهد بود كه با گنجاندن چنين شرطي، درآمد قطعي كمتر را به درآمد احتمالي بيشتر ترجيح دهند.