ريشه‎‌يابي و ارزيابي مقايسه‌اي نظريه‌هاي عدالت توزيعي رالز و نوزيك

در اين پژوهش به دليل اهميت رالز و نوزيك به منزله دو فيلسوف شاخص از جناح چپ و راست ليبراليسم، يك ريشه‌يابي و ارزيابي مقايسه‌اي در مورد نظريه‌هاي عدالت توزيعي آنان ارائه شده است. با استفاده از ايده تبيين انتظارات از يك نظريه عدالت توزيعي، مبتني بر يك رويكرد مساله‌محور و از طريق يك فرآيند تدريجي ريشه‌يابي، مباني فلسفي نظريه‌هاي عدالت توزيعي اين دو فيلسوف تا حد امكان شناسايي شد. آنگاه براساس دو معيار سازگاري دروني و بيروني، اين مباني و نظريه‌ها ارزيابي شدند. نتايج پژوهش بيانگر آن است كه در حالي كه رالز نظريه خود و به ويژه اصل تفاوت را كه مورد انتقاد شديد نوزيك بود بر مباني كانتي بنا كرد، نوزيك كه علاوه بر كانت به ميزان زيادي تحت تاثير لاك بود نظريه خود را بر وجود نوعي قانون طبيعي بنا كرد. در حالي كه كانت و لاك هر كدام به طريقي، مباني ارزشي خود را با مباني هستي‌شناسي و انسان‌شناسي الهي هماهنگ كردند، رالز آن را با اين مبناي انسان‌شناسي كه يك حس اخلاقي مشترك در انسان‌ها وجود دارد بدون ذكر منشاء مادي يا الهي اين حس اخلاقي هماهنگ كرد. نوزيك نيز مبناي ارزشي نظريه خود را با نوعي قانون طبيعي هماهنگ كرد؛ يك قانون طبيعي خداگونه كه با تعيين توزيع طبيعي اوليه مواهب، عامل تعيين‌كننده استحقاق هر فرد بود؛ توزيعي كه رالز حتي كاربرد صفت عادلانه يا ناعادلانه را درباره آن مجاز ندانست.