بررسي تطبيقي وضعيت خط آسمان شهري با استفاده از تحليل هاي سه بعدي GIS، مطالعه موردي: شهرك وليعصر و رشديه تبريز

شرح موضوع و ضرورت تحقيق :امروز بيش از هر زمان ديگر در شهر ايراني با هجوم آشفتگي در جنبه هاي گوناگون سيماي شهري از كالبد ساختمان ها تا فعاليت ها و رفتارهاي انساني در محيط شهر مواجه هستيم. شهرسازي معاصر با ظهور مدرنيته و تأثير پذيري از آن با پشت كردن به مباني معماري و شهرسازي ايراني از يك سو، و عدم درك صحيح ماهيت برون گراي معماري غرب از سوي ديگر، موجب پيدايش شهرهايي بدون هماهنگي در بدنه شهري و حتي هر چند مختصر در سطح ابنيه ي مجاور با يكديگر نسبت به فضاي معابر است.از همين رو بررسي خط آسمان شهري به طور موازي و هماهنگ به نحوي كه سيماي شهري به صورت يك كل منسجم و يكپارچه عمل نمايد و ادراك شود، كاملاً ضروري است. نوآوري تحقيق: مطالعه ادبيات نظري و پيشينه مطالعاتي تحقيق نشان داد كه محققان براي تحليل خط آسمان روشها، مدلها و شاخص هاي مختلفي را معرفي كردند. وجه تمايز اين تحقيق، نگاه آسيب شناسانه و مديريتي به خط آسمان شهري بعنوان يكي از عناصر مهم و هويت ساز منظر شهري با استفاده از تحليل هاي سه بعدي GIS است؛ درحاليكه آنچه در مقالات كاربرد GIS در طراحي شهري ديده مي شود اكثراً مربوط به توان نمايش سه بعدي نرم افزارهاي GIS و امكان بررسي محيط مجازي وضع موجود و طرح پيشنهادي است. از اين رو رويكرد اين پژوهش، ارائه ي نوعي روش شناسي در تحليل خط آسمان شهري مي باشد و چارچوب تحقيق بر اساس مفهوم سيماي شهري شكل گرفته و به وسيلۀ تحليل هاي سه بعدي مورد ارزيابي قرار گرفته است. روش تحقيق : روش مورد استفاده در اين تحقيق، تحليل ديد مبتني بر سه بعد با استفاده از توسعه 3D GIS است. اين روش تلالاش دارد ارتباط ميان تحليل هاي مبتني بر GIS و تحليل هاي مبتني بر تصوير سازي سه بعدي را برقرار سازد. همچنين مهم ترين قابليت آن اين است كه بستري فراهم مي آورد كه حتي افراد كم اطلاع در رابطه با ديدهاي شهري نيز به راحتي نتايج را مشاهده و بر اساس آن تصميم گيري كنند . نتايج تحقيق و كاربرد آن: روند انجام تحليل هاي مورد نظر با اعمال توابع SkyLine, Skyline Barrier, Skyline Graph در محيط نرم افزار ESRI ArcScene پيگيري شده است. بر اساس يافته هاي تحقيق خط آسماني منظم براي شهرك رشديه مشاهده شد. اما شهرك وليعصر با حالتي متناقض با شهرك رشديه، از خط آسماني نامنظم برخوردار است. همچنين تحليل نتايج بدست آمده و آزمون فرضيه تحقيق نشان مي دهد كه روش تحليل ديد مبتني بر سه بعد با تأكيد بر استفاده از تحليل هاي سه بعدي GIS به شرط وجود اطلاعات دقيق براي تحليل و بررسي خط آسمان كارايي و قابليت بالايي دارد و تجربه ي مذكور مي تواند باب جديدي را براي استفاده از GIS در مديريت مطلوب شهري و پروژه هاي طراحي شهري از قبيل: طراحي مراكز شهري با توجه به منظر گستردهي شهر، طراحي فضاهاي شهري با قابليت دريافت منظر شهر و... باز كند.