طراحي مدل دانشگاه كارآفرين با رويكرد يادگيري سازماني در آموزش عالي (مورد مطالعه: واحدها و مراكزآموزشي دانشگاه آزاد خراسان رضوي)

هدف: در قرن 21 رسالت دانشگاه، تربيت نيروي انساني و نسل آينده‌اي متعهد، مبتكر و كارآفرين است و بنابراين ايجاد تفكر كارآفريني و ورود به كسب‌ وكار در ميان دانش‌آموختگان دانشگاهي باعث مي‌شود كه آنها با بهره‌گيري از استعدادهاي بالقوه خود، افرادي خلاق، نوآور و كارآفرين شوند و خود را باور نمايند. بنابراين هدف از مطالعه حاضر، طراحي الگوي دانشگاه كارآفرين با رويكرد سازماني در آموزش عالي بود.طراحي/ روش‌شناسي/ رويكرد: اين پژوهش از نظر هدف كاربردي-توسعه‌اي، از نظر ماهيت توصيفي و از لحاظ روش، تركيبي (آميخته) است. جامعه آماري در بخش كيفي20 نفر شامل افراد خبره در حوزه آموزش كارآفريني و اعضاي مراكز كارآفريني و در بخش كمي اعضاي هيات علمي دانشگاه‌هاي آزاد خراسان رضوي به تعداد 967 نفر بود كه 258 نفر به عنوان نمونه آماري انتخاب شدند. روش  نمونه‌گيري در بخش كيفي روش هدفمند و گلوله برفي و در بخش كمي روش نمونه‌گيري سهميه‌اي بود. روش جمع‌آوري اطلاعات به روش كتابخانه‌اي و ميداني و ابزار اندازه‌گيري در بخش كيفي استفاده از تكنيك دلفي و در بخش كمي با توجه به شرايط كرونا، پرسشنامه محقق ساخته آنلاين بود كه سوالات آن برگرفته از داده‌هاي حاصل از مصاحبه بود. به منظور آزمون فرضيه‌هاي تحقيق، از روش مدلسازي معادلات ساختاري استفاده شد و بدين جهت از نرم‌افزار آماري AMOS نسخه 24 استفاده گرديد.يافته ‌هاي پژوهش: در بخش كيفي در دور اول دلفي و با توجه به نظر صاحب‌نظران براي متغير دانشگاه كارآفرين 154 بعد و 597 مولفه و براي متغير يادگيري سازماني 37 بعد و 14 مولفه طراحي گرديد. در نهايت و پس از پايان دور سوم، مدل مفهومي تحقيق شامل 21 بعد و 34 مولفه براي متغير دانشگاه كارآفرين و 6 بعد و 6 مولفه براي متغير يادگيري سازماني شد كه پرسشنامه بخش كمي را تشكيل مي‌داد. نتايج اين تحقيق، ابعاد دانشگاه كارآفرين و يادگيري سازماني و اولويت هر كدام از آنها را مشخص نمود و نشان داد كه هر 21 بعد دانشگاه كارآفرين از عوامل موثر بر مدل دانشگاه كارآفرين بود. با توجه به ميزان تاثير (بار عاملي) مشاهده شد كه ابعاد عوامل محيطي، ايجاد كسب و كار جديد و رهبري كارآفرينانه به ترتيب داراي اثر بيشتري در دانشگاه كارآفرين بودند. همچنين نتايج نشان داد كه هر شش بعد كار گروهي، ايجاد فرهنگ حمايتي در سازمان، سبك رهبري، استراتژي سازمان، ساختار سازماني و نقش مديريت عالي از عوامل مؤثر بر سنجش يادگيري سازماني محسوب مي‌شوند و مشاهده گرديد كه ابعاد استراتژي سازمان، ساختار سازماني و سبك رهبري به ترتيب داراي اثر بيشتري در سنجش يادگيري سازماني بودند. يافته‌ها حاكي از آن است كه يادگيري سازماني با ضريب تاثير 0/79 در كارآفرين شدن دانشگاه نقش دارد و موثر است. چهارچوب حاصل از اين بررسي منجر به ارائه مدل دانشگاه كارآفرين با رويكرد يادگيري سازماني در آموزش عالي شد و زمينه توجه به اولويت عوامل دانشگاه كارآفرين را در دانشگاه‌هاي آزاد خراسان رضوي فراهم آورد.محدوديت ‌ها و پيامدها: اين تحقيق به علت كمبود زمان و هزينه بر بودن در دانشگاه‌هاي سطح كشور صورت نپذيرفت. همچنين به دليل وجود شرايط كرونا و به دليل عدم استفاده از مشاهده از روش مثلث‌سازي استفاده نگرديد و به همين دليل، نمونه گيري در بخش كمي از نوع نمونه گيري سهميه اي انجام شد.پيامدهاي عملي: چهارچوب حاصل از اين پژوهش مي تواند منجر به ارائه مدل دانشگاه كارآفرين با رويكرد يادگيري سازماني در آموزش عالي گردد و زمينه توجه به اولويت عوامل دانشگاه كارآفرين را در آموزش عالي فراهم آورد.ابتكار يا ارزش مقاله: پژوهش حاضر تنها تحقيق در زمينه طراحي مدل دانشگاه كارآفرين در آموزش عالي بوده كه با توجه به رويكرد يادگيري سازماني صورت پذيرفته است.