تحليل تأثير تغيير اقليم بر قدرت ژئوپليتيكي ايران (متغير ميانجي توسعۀ پايدار)

بزرگ‌ترين تهديد زيست‌محيطي امروز گرمايش جهاني و تغييرات اقليمي است. اثرات تغيير اقليم منجر به كمبود آب و غذا، بيماري، بيكاري و مهاجرت، فقر، تنش‌ها در خصوص منابع و بي‌ثباتي جهاني مي‌شود. هدف از انجام اين پژوهش، تحليل اثرات تغيير اقليم در كشور و تأثير آن بر توسعۀ پايدار و ژئوپليتيك است. اين مقاله از نوع توصيفي‑تحليلي با روش پيمايشي است. جامعۀ آماري پژوهش شامل صاحب‌نظران و متخصصين شاغل در سازمان‌هاي هواشناسي، محيط‌زيست و پدافند غير عامل است و پرسشنامه بر اساس شاخص‌هاي اثرات تغيير اقليم، توسعۀ پايدار و ژئوپليتيك طراحي و در بين آنها توزيع گرديد. تعداد 60 پرسشنامه جمع‌آوري شد و پس از اندازه‌گيري پايايي و روايي آن، با استفاده از نرم‌افزار (pls) و تعيين الگوي مناسب، فرضيّۀ تحقيق اثبات گرديد. بر اساس يافته‌ها، اثرات تغيير اقليم با توسعۀ پايدار رابطۀ معنادار و معكوس دارد و همچنين كاهش روند توسعۀ پايدار در توان ژئوپليتيكي كشور تأثير منفي و معناداري دارد و درنهايت كاهش توسعۀ پايدار در تأثير تغيير اقليم بر ژئوپليتيك نقش ميانجي دارد. سپس به‌وسيلۀ «آزمون مقايسه‌اي فريدمن» به اولويّت‌بندي پارامترهاي تأثيرگذار تغيير اقليم در ژئوپليتيك پرداخته شد كه به ترتيب عبارت‌اند از 1- فقر و ناهنجاري‌هاي اجتماعي 2- خشك‌سالي 3 - مهاجرت. در قسمت پيشنهاد‌ها بر لزوم اجراي روش‌هاي مؤثر از جمله آبخيزداري و استفاده از انرژي‌هاي پاك جهت كاهش انتشار گازهاي گلخانه‌اي براي سازگاري با اثرات تغيير اقليم تأكيد شده است.