اثربخشي برنامه پرورش تفكر مبتني بر خودآگاهي انتقادي بر سرزندگي تحصيلي و سبك‌هاي اسناد دانش‌آموزان

هدف: تفسير منطقي و واقع‌بينانه نسبت به تجارب تحصيلي در انگيزش و كنش تحصيلي دانش‌آموزان تأثيرگذار است. هدف پژوهش حاضر اجراي برنامه پرورش تفكر مبتني بر خودآگاهي انتقادي بروكفيلد و بررسي اثربخشي آن بر سال آخر سرزندگي تحصيلي و سبك هاي اسناد دانش‌آموزان مي‌باشد.روش: پژوهش به روش نيمه‌آزمايشي با طرح گروه كنترل نابرابر اجرا گرديد. جامعه آماري پژوهش شامل كليه دانش‌آموزان دختر مشغول به تحصيل در دوره متوسطه اول شهر تهران در سال تحصيلي 99-98 بودند كه از بين آن‎ها 30 نفر به‌صورت نمونه‎ در دسترس از يكي از مدارس دولتي انتخاب گرديده و به تصادف در دو گروه آزمايش و گواه جايگزين شدند. جهت گردآوري داده‌ها در اين پژوهش از پرسشنامه سرزندگي تحصيلي حسين‌چاري و دهقاني‌زاده (1391) و پرسشنامه سبك‌هاي اسنادي سليگمن و همكاران (ASQ) استفاده شد و از شركت‌كنندگان هر دو گروه آزمايش و كنترل پيش‌آزمون و پس‌آزمون به عمل آمد. برنامه اجرايي به‌مدت 11 جلسه آموزش گروهي 60 دقيقه‎اي براي گروه آزمايش اجرا شد اما گروه گواه، آموزشي دريافت نكرد. جهت تحليل داده‏ها از تحليل كوواريانس تك‌متغيره استفاده شد.يافته‌ها: يافته‌ها نشان دادند كه اجراي برنامه پرورش تفكر مبتني بر خودآگاهي انتقادي موجب ارتقاي سرزندگي تحصيلي در دانش‌آموزان شده است. همچنين اين برنامه منجر به برتري معنادار تأييد گروه آزمايشي نسبت به گروه گواه در سبك اسناد مثبت شده و معناداري كاهش سبك‌هاي اسنادي منفي نيز تأييد گرديد.نتيجه‌گيري: نتيجة پژوهش تأييد‌كننده اثربخشي پرورش تفكر مبتني بر خودآگاهي انتقادي در اصلاح سبك اسنادي دانش‌آموزان بوده و قادر است دانش‌آموزان را در تنظيم هيجان منفي تحصيلي خودياري نمايد و منجر به بهبود سرزندگي تحصيلي شود؛ بنابراين اين برنامه مي‌تواند به‌عنوان الگويي ثمربخش در پرورش تفكر دانش‌آموزان مورداستفاده قرار بگيرد.