بازنمايي جنسيت در رمان: مطالعۀ موردي داستان‌هاي علوي و ساعدي

بزرگ علوي و غلامحسين ساعدي از نويسندگان برجستۀ ايراني هستند كه رمان‌هايي نوشته‌اند كه با اقبال عموم مواجه شده ‌است. داستان‌هاي «چمدان» و «سالاري‌ها» از بزرگ علوي، «عزاداران بيل» و «شب‌نشيني باشكوه» از ساعدي در اين پژوهش، از‌نظر شخصيت‌هاي زن، نقش و امكان حضور آنان در جامعه بررسي‌شده است. با توجه به پيشرفت‌هاي جامعۀ ايراني و حضور پُررنگ زنان در جامعۀ امروز ضرورت دارد نويسندگان نيز با اين موج نو خود را هماهنگ كنند و همچنين كمبودها و مشكلات زنان جامعه را در آثار خود بيان كنند. همچنين ضرورت دارد كه رگه‌ها و پيشينۀ اين ساختارشكني (حضور زنان در جامعه و خويشكاري ايشان) نيز در آثار نويسندگان گذشته بررسي شود و تأثير آن نيز برآورد شود. اين تحقيق كه با مطالعۀ كتابخانه‌اي و رويكرد توصيفي ـ تحليلي انجام‌گرفته است، نشان داد در آثار بزرگ علوي نقش و حضور زنان در زمينه‌هاي اجتماعي، سياسي و فرهنگي پر‌رنگ‌تر از آثار ساعدي است. در آثار ساعدي زنان نقش بسيار فرعي و جزئي دارند و بيشتر خرافه‌پرست و بي‌پناه به نظر مي‌رسند، شايد تنها در كتاب شب‌نشيني باشكوه  (داستان مسخرۀ نوانخانه) يك زن مقتدر ديده مي‌شود و بس اما او نيز در پيشبرد داستان نقش چنداني ندارد.