بررسي اثرات گردشگري در مناطق حفاظت‌شده (موردمطالعه: منطقۀ حفاظت‌شدۀ شاسكوه خراسان جنوبي)

مناطق حفاظت شده، حساس ترين محيط هاي طبيعي به شمار مي روند كه اقدامات انساني به‌ويژه فعاليت هاي گردشگري، در صورت نبود مديريت مي تواند اين مناطق را با آسيب هاي جبران ناپذير روياروي كند؛ بر اين اساس، اين پژوهش با هدف ارزيابي اثرات گردشگري بر منطقه حفاظت شده شاسكوه انجام پذيرفت. رويكرد كلي پژوهش، از نوع پژوهش‌هاي كمي و از نظر شيوه گردآوري داده‌ها، مبتني‌بر داده‌هاي كتابخانه‌اي و پيمايشي بوده است. جامعه آماري تحقيق، ساكنان روستاهاي پيرامون و درون منطقه حفاظت‌شده شاسكوه بوده است. در اين تحقيق به‌منظور تحليل داده‌ها، روش‌هاي آمار توصيفي شامل فراواني و درصد و همچنين روش‌هاي آماري استنباطي شامل آزمون كلموگروف-اسميرنوف و آزمون خي دو به كار گرفته شده است. يافته هاي حاصل از تحليل داده ها حاكي از آن است كه بر مبناي سطح معنا‌داري محاسبه‌شده ( 0/000=sig) با 99 درصد از درجه اطمينان مي توان دريافت كه گونه هاي گياهي منطقه در سطح زياد، با پيامدهاي مثبت و همچنين منفي گردشگري مواجه هستند. همچنين در خصوص گونه هاي جانوري و محيط روستاهاي منطقه، يافته ها نشان ميدهد كه گردشگري در سطح زياد، اثرات مثبتي به همراه داشته است؛ بااين‌حال، تأثيرات منفي گردشگري در سطح متوسط تا كم نيز بر گونه هاي جانوري و روستاهاي منطقه نمايان است. توسعه گردشگري در منطقه حفاظت شده شاسكوه، به پيامدهاي مثبتي در حفاظت از گونه هاي گياهي و جانوري منطقه و همچنين بهبود محيط روستاهاي پيرامون منجر شده است؛ با وجود اين، متقابلاً تنوع زيستي منطقه و محيط روستاهاي پيرامون نيز با تهديداتي از سوي فعاليت هاي گردشگري مواجه‌اند. در اين راستا، ضروري است كه با تعريف ساختار مديريتي مناسب در حوزه گردشگري بتوان تا حد ممكن اثرات منفي ناشي از گردشگري در منطقه را كاهش داد و كنترل كرد و در مقابل نيز به تقويت پيامدهاي مثبت حاصل از گردشگري پرداخت.