برنامه ريزي توسعه گردشگري روستايي مبتني بر اكوتوريسم پايدار مورد پژوهي ناحيه كجور در استان مازندران

وجود ظرفيت‌هاي تاريخي و فرهنگي و وجود مناطق بكر اكوتوريستي در نواحي روستايي زمينۀ بسيار مطلوبي را براي توسعۀ گردشگري در اين مناطق فراهم مي‌كند. در ايران نيز، با توجه به وجود مناطق وسيع روستايي با جاذبه‌هاي طبيعي و تاريخي ـ فرهنگي متعدد، گردشگري مي‌تواند راهكاري براي توسعه و احياي اين مناطق درنظر گرفته شود. يكي از مناطقي كه داراي ظرفيت مناسب در زمينۀ گردشگري روستايي و اكوتوريسم است، ناحيۀ كجور در استان مازندران است. پژوهش حاضر درنظر دارد، با بررسي و شناخت زمينه‌هاي اقتصادي، اجتماعي، زيست‌محيطي و كالبدي و همچنين وضعيت كنوني گردشگري در اين ناحيه، برنامه‌ريزي مناسبي را با هدف توسعۀ گردشگري روستايي مبتني بر اكوتوريسم پايدار ارائه كند. جامعۀ آماري در اين پژوهش روستاييان، گردشگران و مسئولان و متخصصان‌اند و روش گردآوري اطلاعات نيز كتابخانه‌اي و ميداني است. در اين مطالعه، با استفاده از مدل سوات (SWOT)، فهرستي از نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهديدها شناسايي شدند. در ادامه، براي رفع يا كاهش نقاط ضعف و تهديدها و تقويت و بهبود نقاط قوت و فرصت‌ها، براساس فرايند برنامه‌ريزي راهبردي، بيانيۀ چشم‌انداز تنظيم شد و اهدافي تعيين‌ و سپس راهبردها و سياست‌هاي مناسبي براي دستيابي به اين اهداف تدوين شدند. درنهايت نيز، برنامه‌هاي اقدام، در دو سطح خرد و كلان، به‌منظور توسعۀ گردشگري روستايي ناحيۀ كجور با تكيه بر اكوتوريسم پايدار پيشنهاد شده است. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهند ناحيۀ كجور ظرفيت ويژه‌اي براي توسعۀ گردشگري روستايي و اكوتوريسم دارد و با برنامه‌ريزي مناسب مي‌تواند در آينده‌ ناحيه‌اي نمونه در گردشگري باشد. بدين‌منظور، استفاده از مشاركت جامعۀ محلي، حمايت مسئولان و سازمان‌هاي مرتبط با گردشگري روستايي ناحيه، بهبود امكانات محيطي و كالبدي و همچنين سرمايه‌گذاري بخش خصوصي ضروري است.