عنوان مقاله :
فعل و وابستههاي آن در ساخت كنايي در كردي و قياس آن با فارسي ميانه
پديد آورندگان :
تاش ، چتين دانشگاه تهران , جعفري دهقي ، محمود دانشگاه تهران
كليدواژه :
ساخت كنايي , ظرفيت فعل , تطابق فعل , كردي كرمانجي , فارسي ميانه
چكيده فارسي :
زبان كردي زنجيرهاي از گويشهاي بههمپيوستۀ ايراني غربي است. اين زبان از نظر آوايي، صرفي و نحوي داراي ويژگيهاي مشترك بسياري با زبانهاي ايراني نو در پيرامون خود و همين طور زبانهاي ايراني ميانه، مانند فارسي ميانه، ميباشد. يكي از اين ويژگيها ساخت كنايي است. در ساخت كنايي رفتار فاعل و مفعول مستقيم از نظر حالتدهي و نشانداري با نظام فاعليمفعولي تفاوت بنيادين دارد. از نظر دستور وابستگي هر فعل بر اساس ظرفيت خود داراي وابستههايي است كه به طور الزامي همراهش ميآيند. فاعل، مفعول مستقيم و مفعول غير مستقيم وابستههاي فعل محسوب ميشوند. در اين پژوهش بر پايۀ دستور وابستگي، رفتار فعل و رابطۀ آن با وابستههايش در ساخت كنايي در زبان كردي بررسي و با فارسي ميانه مقايسه شدهاست. و با بررسي مثالهايي از زبانهاي كردي و فارسي ميانه كوشش شدهاست تا مسئلۀ تطابق فعل تحليل شود و در پايان يك حالت ويژه از تطابق فعل در اين زبانها بررسي ميگردد. زبان كردي زنجيرهاي از گويشهاي بههمپيوستۀ ايراني غربي است. اين زبان از نظر آوايي، صرفي و نحوي داراي ويژگيهاي مشترك بسياري با زبانهاي ايراني نو در پيرامون خود و همين طور زبانهاي ايراني ميانه، مانند فارسي ميانه، ميباشد. يكي از اين ويژگيها ساخت كنايي است. در ساخت كنايي رفتار فاعل و مفعول مستقيم از نظر حالتدهي و نشانداري با نظام فاعليمفعولي تفاوت بنيادين دارد. از نظر دستور وابستگي هر فعل بر اساس ظرفيت خود داراي وابستههايي است كه به طور الزامي همراهش ميآيند. فاعل، مفعول مستقيم و مفعول غير مستقيم وابستههاي فعل محسوب ميشوند. در اين پژوهش بر پايۀ دستور وابستگي، رفتار فعل و رابطۀ آن با وابستههايش در ساخت كنايي در زبان كردي بررسي و با فارسي ميانه مقايسه شدهاست. و با بررسي مثالهايي از زبانهاي كردي و فارسي ميانه كوشش شدهاست تا مسئلۀ تطابق فعل تحليل شود و در پايان يك حالت ويژه از تطابق فعل در اين زبانها بررسي ميگردد.
عنوان نشريه :
پژوهشهاي ايرانشناسي
عنوان نشريه :
پژوهشهاي ايرانشناسي