خوانش عطار از جام اسطوره‌اي جهان نما

اسطوره و عرفان هر دو ساحت‌هاي فرهنگي كشور ايران هستند. اين دو ساحت اشتراكاتي دارند: هر دو فضاي ذهني ويژه‌اي، عموما اعتقادي، براي باورمندان خود ايجاد مي‌كنند، ويژگي نمادين خود را آشكار مي‌كنند و از ادبيات روايي بهره مي‌برند. بدين ترتيب در هم آميزي اين دو ممكن شده و در اشعار بعضي از شاعران عارف ايران از مفاهيم اسطوره اي بهره برده شده است. يكي از اين شاعران عارف فريدالدين عطار نيشابوري است كه توانسته از مقوله اسطوره براي بيان مفاهيم مورد نظر خود بهره برد. از جمله اين مضامين اسطوره‌اي جام جهان نماست كه به گستردگي در متون اسطوره‌اي ايران و ساير نقاط جهان ديده مي‌شود و با شخصيت‌ها و نمادهاي ديگري در پيوند است. در اين پژوهش كه با روش توصيفي - تحليلي انجام شده و هدف آن شناسايي اين اسطوره و روايات و معاني مرتبط با آن در آثار عطار بوده، مشخص شد كه عطار با آگاهي كامل از متن اسطوره مفاهيم و معاني و شخصيت‌هاي مرتبط با اين مضمون را در اشعار خود استفاده كرده است، به نحوي كه شاعران قبل و بعد از او نتوانسته‌اند به اين شيوه بهره‌برداري نمادين و تمثيلي از آن داشته باشند.