ابن‌تيميه عليه ابن‌تيميه: تدابير تناقض‌آفرين

يكي از ويژگي‌هاي مهم بسياري از آثار ابن‌تيميه، جدلي‌بودن آنهاست؛ بدين معنا كه او اين آثار را در سياق مجادلات شديد كلامي يا فقهي عليه مخالفان خود تأليف كرده است. ابن‌تيميه در اين مجادلات، استدلالاتي را به كار گرفته است تا مخالفان خود را منكوب كند. مسأله‌ي تحقيق اين است كه اين استدلالات، گاه مي‌تواند به تدابيري عليه خود ابن‌تيميه بدل شود و برخي از اساسي‌ترين بنيادهاي فكري او را گرفتار تناقض كند. روش تحقيق ما در اين نوشتار، چنان است كه يك الگوي مطالعات تطبيقي را در آثار ابن‌تيميه پيگيري مي‌كنيم و چهار نمونه از اين استدلالات جدلي ابن‌تيميه عليه مخالفانش را مورد بررسي قرار مي‌دهيم: جدال با مسيحيان بر سر سنت شفاهي‌شان، مسألۀ جدال با فقهاي اهل سنت بر سر موضوع و مصاديق اجماع، جرح و تعديل ابوحنيفه و بالاخره مسألۀ مجازات بدعت‌گذاران. نهايتاً به مثابه يافته‌هاي تحقيق، تناقضات ابن‌تيميه در برخي مسائلي كه وي بر سر آنها جدل كرده است را نشان خواهيم داد.