عنوان مقاله :
پي جويي شير سنگي(جلوه اي از هنر و هويت بختياري) با تكيه بر مطالعه مردم شناسي هنر
پديد آورندگان :
افروغ ، محمد دانشگاه اراك - دانشكده هنر - گروه فرش
كليدواژه :
انسانشناسي هنر , بختياري , تزئين سنگتراشي (حجاري) , شير , هويت
چكيده فارسي :
ﭘﯿﮑﺮﺗﺮاﺷﯽ و آﻓﺮﯾﻨﺶ ﺗﻨﺪﯾﺲ و ﻣﺠﺴﻤﻪ ﻫﺎي ﯾﺎدﺑﻮدي، ﯾﮑﯽ از ﮐﻬﻦ ﺗﺮﯾﻦ ﻫﻨﺮﻫﺎي ﺳﻨﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺳﺎﺑﻘﻪ اي ﮐﻬﻦ در ﺗﺎرﯾﺦ ﺗﻤﺪن اﯾﺮان ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن، ﺷﯿﺮ ﺳﻨﮕﯽ از ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺗﺮﯾﻦ دﺳﺖ ﮐﻨﺪه ﻫﺎي ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و ﻧﻤﺎدﯾﻦ در ﻫﻨﺮ ﭘﯿﮑﺮﺗﺮاﺷﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎي وﺳﯿﻊ ﺑﺨﺘﯿﺎري ﺳﺎﺑﻘﻪ اي دﯾﺮﯾﻨﻪ دارد. از دﯾﮕﺮ ﺳﻮ، ﻓﻬﻢ و ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻋﻠﻞ ﺧﻠﻖ آﺛﺎر ﻫﻨﺮي در ﻣﯿﺎن ﻋﺸﺎﯾﺮ و درك ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﭘﻨﻬﺎﻧﯽ و ﺑﻨﯿﺎدﯾﻦ ﺣﺎﺻﻞ از ﻧﮕﺮش و ﺑﺎورﻫﺎي ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان، ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي ﺷﯿﻮه ﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ و ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻫﻨﺮﻫﺎي ﺑﻮﻣﯽ (ﺷﯿﺮ ﺳﻨﮕﯽ) اﺳﺖ. در ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺣﺎﺿﺮ، روﯾﮑﺮد ﻣﺮدم ﺷﻨﺎﺳﯽ ﻫﻨﺮ ﺑﺮاي ﮐﺸﻒ ﻣﻌﻨﺎﻫﺎي ﺿﻤﻨﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﺸﻒ ﻣﻌﻨﺎﻫﺎ و ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎي ﺷﯿﺮ ﺳﻨﮕﯽ و ﻧﻘﻮش آن ﻫﺎ در ﺑﺴﺘﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺟﺎﻣﻌﮥ ﺑﺨﺘﯿﺎري، ﻣﻘﺼﺪ و ﻫﺪف اﯾﻦ روﯾﮑﺮد اﺳﺖ. ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي اﻧﻮاع ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺳﻨﮕﯽ، ﻧﻘﻮش، و ﭼﯿﺴﺘﯽ و ﭼﺮاﯾﯽ آﻓﺮﯾﻨﺶ آن ﻫﺎ، ﻣﻮﺿﻮع اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ اﺳﺖ. ﺑﺮﺧﯽ از ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎي اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮارد زﯾﺮ اﺳﺖ: 1. آﻓﺮﯾﻨﺶ ﺷﯿﺮﻫﺎ ﺻﺮﻓﺎً ﺟﻨﺒﮥ ﯾﺎدﺑﻮدي دارد و ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﮔﺮاﻣﯿﺪاﺷﺖ ﯾﺎد و ﻧﺎم، و ﺧﺎﻃﺮهﻣﺮدان ﺷﺠﺎع اﯾﻞ ﺑﻮده اﺳﺖ؛ 2. ﺷﯿﺮﻫﺎي ﺳﻨﮕﯽ ﺑﻪ دو ﻧﻮع ﻗﺪﯾﻤﯽ )اﻧﺘﺰاﻋﯽ( و ﺟﺪﯾﺪ )ﻃﺒﯿﻌﯽ و رﺋﺎل( ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ؛ 3. ﺷﯿﺮﻫﺎي اﻧﺘﺰاﻋﯽ اﯾﺴﺘﺎده و ﺑﻪ ﭘﺸﺖ ﺧﻮاﺑﯿﺪه، داراي اﻧﻮاع ﻧﻘﻮش و ﺗﺰﺋﯿﻦ، ﭼﻬﺮه اي آرام و ﺧﻨﺜﯽ، و ﺟﺜﻪ اي ﮐﻮﭼﮏ و ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺷﯿﺮﻫﺎي اﻣﺮوزي ﻧﺸﺴﺘﻪ و اﯾﺴﺘﺎده، ﺑﺪون ﻧﻘﺶ و ﺗﺰﺋﯿﻦ، و داراي ﭼﻬﺮه اي ﺧﺸﻤﮕﯿﻦ اﻧﺪ. اﻣﺮوزه ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن، ﺷﯿﺮ ﺳﻨﮕﯽ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﺳﺘﻔﺎدهﻧﻤﺎدﯾﻦ و ﯾﺎدﺑﻮد، ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﻨﺼﺮي ﺗﺰﺋﯿﻨﯽ و دﮐﻮراﺗﯿﻮ در دﮐﻮراﺳﯿﻮن ﻫﺎي داﺧﻠﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﯿﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد. ﺗﺤﻘﯿﻖ از ﻧﻮع ﮐﯿﻔﯽ و ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ-ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ و ﺷﯿﻮهﮔﺮدآوري داده ﻫﺎ، ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ اي و ﻣﯿﺪاﻧﯽ اﺳﺖ.
عنوان نشريه :
پژوهش هاي انسان شناسي ايران
عنوان نشريه :
پژوهش هاي انسان شناسي ايران