آسيب شناسي فهم حديث؛ مطالعه موردي: يكي انگاري سنت و حديث بر پايه نامه 77 نهج البلاغه

فهم روشمند حديث، در گرو كاربست قواعد فهم است. همواره فرآيند فهم حديث با موانع و آسيب ‌هايي مواجه مي ‌شود كه در صورت بي توجهي به آن ها، فهم روشمند را دچار  اختلال مي ‌كند. لذا شناسايي آسيب‌ها و موانع فهم حديث، كمك فراواني به كاربست صحيح قواعد فهم، نموده و فهم حديث را از شرح و توضيح غير روشمند و ناصحيح ، دور مي ‌نمايد. يكي از آسيب‌هاي فهم حديث، خلط ميان «سنت» و «حديث» است. امام علي عليه السلام به ابن عباس در نامه 77 نهج‌البلاغه، توصيه مي ‌كند در مواجهه با خوارج بوسيله «سنت» با آنان احتجاج و استدلال كن. اين نوشتار در صدد بررسي خلط مذكور با تكيه بر نامه 77 نهج‌البلاغه است. بر اساس  بررسي صورت گرفته، موردي يافت نشد كه به يكي انگاري سنت و حديث، پرداخته باشد. نگارنده با روش توصيفي – تحليلي و مطالعه چند شرح و ترجمه نهج ‌البلاغه به اين نتيجه رسيده كه شارحان و مترجمان نامه 77 نهج ‌البلاغه، واژه  سنت و حديث در نامه مذكور  را مترادف دانسته‌اند. در صورتي كه با توجه به خطبه 127 نهج‌البلاغه و كاربرد سنت در قرن اول و دوم هجري، روشن مي‌شود  مفهوم واژه «سنت» به معناي  حديث نيست  بلكه به معناي سيره و روش است و امام علي عليه السلام در اين نامه از ابن عباس مي ‌خواهد كه در مواجهه با خوارج  به بيان نمونه ‌هاي رفتاري(سنت) از پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم مبادرت كند.