قاعده كشور محل حمايت در حقوق مالكيت فكري: فرصت يا چالش؟

قانون حاكم در دعاوي مالكيت فكري از جمله مباحث جديد در حوزه تعارض قوانين بوده و به تازگي مورد توجه دانشمندان حقوقي قرار گرفته است. طبيعتاً بسياري از پرسش‌ها در اين زمينه مبهم و محل نزاع دانشمندان بوده و پاسخ دقيقي براي آن نمي‌توان يافت. از جمله مباحث چالش‌برانگيز در رابطه با قانون حاكم در اين دعاوي، قواعد حلّ تعارض قابل اعمال در اين خصوص و به‌ويژه قاعده «قانون كشور محل حمايت» است كه بر مبناي اصل سرزميني بودن به عنوان مهم‌ترين ويژگي، استوار است. با توجه به سابقه كوتاه طرح اين موضوع در اسناد و مقررات حقوقي بين‌المللي، فقدان قواعد حقوقي مرتبط در حقوق ايران خالي از شگفتي است. در اين مقاله به دنبال پاسخ به دو سؤال اصلي هستيم. اول اين كه به‌طور كلّي و با بررسي مقررات بين‌المللي آيا قاعده كشور محل حمايت، يك قاعده عمومي حلّ تعارض براي دعاوي مالكيت فكري است؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، آيا چنين قاعده حلّ تعارضي براي نظام حقوقي ايران به عنوان يك كشور در حال توسعه، مناسب است؟