پيش نگري طوفان‌هاي گردوخاك جنوب شرقي ايران با استفاده از خروجي هاي CMIP6 تحت سناريوهاي SSP در دوره زماني 2020 تا 2100

تأثير طوفان هاي گردوخاك بر منطقه‌ سيستان و بلوچستان از جمله مهم ترين مسائل حال حاضر اين منطقه است. پژوهش حاضر، تلاشي براي بررسي اثرات تغيير اقليم بر روند تغييرات طوفان‌هاي گردوخاك استان سيستان و بلوچستان در چشم انداز آينده (تا پايان سال 2100) نسبت به دوره‌ اقليمي پايه (2020-2010) است. در گام نخست، با استفاده از روش رگرسيوني خطّي چندگانه، همبستگي و ارتباط بين متغير روزهاي همراه با گردوخاك با ساير متغيرهاي اقليمي (دما، بارندگي، رطوبت نسبي و سرعت باد( طي دوره آماري (2020-2010) بدست آمد. سپس به‌منظور بررسي وضعيت آينده‌ طوفان‌هاي گردوخاك، از داده هاي مدلسازي شده مدل جهاني CMIP6 در قالب سه سناريو و 8 دوره ده ساله به‌عنوان ورودي هاي روابط رگرسيوني معني دار طي دوره زماني 2020 تا 2100 استفاده شد. نتايج نشان داد كه روند تغييرات گردوخاك بر اساس سه سناريوي اقليمي خوش بينانه، حدمتوسط و بد بينانه در استان سيستان و بلوچستان به صورت افزايشي است. طبق انتظار كم‌ترين روزهاي همراه با گردوخاك بر اساس سناريوي خوش بينانه (SSP1-2.6) ديده مي شود. گردوخاك بر اساس سناريوهاي حدمتوسط (SSP3-7.0) و بدبينانه (SSP5-8.5) تقريباً مشابه بوده و افزايشي هستند. بنابراين مي توان انتظار داشت كه با ادامه روند تغييرات اقليمي، شاهد فراواني بيش‌تر روزهاي همراه با گرد و خاك در آينده بود. در نتيجه نياز است سرمايه گذاري هاي لازم براي اقدامات مديريتي سازگاري با رويكرد كاهش اثرات در برابر تأثيرات زيان بار طوفان‌هاي گردوخاك در منطقه سيستان و بلوچستان از هم اكنون در دستور كار قرار بگيرد.