ارزيابي كمبود فضاي رشد، پايداري و كيفيت درختان كاج الدار و نارون چتري در فضاي سبز دانشگاه يزد

طراحي مناسب فضاي سبز در مراكز آموزشي باعث افزايش نشاط و تضمين امنيت جاني كاربران از يك طرف و كاهش هزينه ها از سوي ديگر مي‌شود. هدف از اين پژوهش برآورد ميزان كمبود فضاي رشد ريشه و تاج مهم ترين درختان فضاي سبز دانشگاه يزد بوده است. ابتدا 124 اصله درخت كاج الدار و 102 اصله درخت نارون چتري به صورت تصادفي در قسمت هاي مختلف دانشگاه انتخاب و مشخصات ريخت شناسي آنها اندازه گيري شد. از ضريب قدكشيدگي، براي تعيين حساسيت درختان به بادافتادگي استفاده شد. براي تعيين كمبود فضاي رشد تاج، مساحت تاج پنج درصد از بزرگ ترين درختان و براي محاسبه كمبود فضاي رشد ريشه، از استاندارد بريتانيا استفاده و طبقه بندي فراواني انجام شد. نتايج نشان داد ميانگين ضريب قدكشيدگي كاج الدار و نارون چتري، به ترتيب 56/85 و 51/21 بوده و بر اساس طبقه بندي هاي موجود، 87/1 درصد درختان كاج الدار و 42/2 درصد درختان نارون چتري در وضعيت پايدار قرار دارند. همچنين 96 درصد درختان نارون و 94/40 درصد درختان كاج الدار فاصله كاشت ناكافي داشته و براي رسيدن به حداكثر ابعاد تاج، فضاي كافي در اختيار ندارند. براساس نتايج، 77 درصد درختان كاج الدار و 54 درصد درختان نارون چتري نيز با كمبود فضاي رشد ريشه مواجه بودند. بررسي توموگرافي بافت هاي تنه درختان با تكنولوژي مافوق صوت نشان داد كه پوسيدگي فقط در برخي درختان بادشكسته وجود دارد. بر اساس نتايج، تعبيه فضاي كافي براي رشد تاج و ريشه ها با هدف كاهش امكان ريشه‌‌‌‌‌كني و همچنين صرفه جويي در هزينه ها، قبل از طراحي محوطه ها و ساخت جداول و پياده روها توصيه مي شود.