عنوان مقاله :
شناخت مناطق مناسب عمليات بيابان زدايي، پيش نياز موفقيت طرح هاي كنترل فرسايش بادي
پديد آورندگان :
حجه فروش نيا ، شيلا سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مؤسسه تحقيقات جنگلها و مراتع كشور , برهاني ، مسعود سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان اصفهان
كليدواژه :
منطقه برداشت , دشت سگزي , كنترل فرسايش بادي , پروژههاي اجرايي
چكيده فارسي :
فرسايش بادي به عنوان عامل اصلي فرسايش خاك در مناطق خشك و بياباني با انتقال ذرات ميكروسكوپي به داخل جو باعث آلودگي هوا و محيط زيست مي شود. طوفان هاي حاصل از تندبادهاي با سرعت بيش از آستانة فرسايش بادي، ذرات خاك با اندازه هاي مختلف را از بستر خود جدا كرده و به صورت جهش، خزش و يا تعليق به حركت درآورده و به نقاط دوردست حمل مي كند. بروز اين پديده در مناطق برداشت، ايجاد فرسايش خاك و در نقاط ديگر متناسب با قدرت و سرعت باد سبب انباشت، يا ترسيب ذرات مي گردد. نوع برنامه ريزي و شيوه هاي كنترل فرسايش بادي در هر يك از مراحل برداشت، حمل و رسوب با هم متفاوت است و در صورت عدم شناخت كافي از عرصه تحت فرسايش بادي نميتوان برنامهريزي مناسبي ارائه داد. در اين تحقيق، با استفاده از مطالعات ميداني، بررسي تصاوير ماهواره اي و تفسير بصري، مناطق فرسايش كه شامل حمل و رسوب و برداشت است شناسايي شد. همچنين با انتخاب دو منطقه (دشت سگزي و فساران) در نقاط برداشت و حمل، دوام و ماندگاري مالچ سنگريزه به مدت سه سال بررسي گرديد. صرف وقت در پيداكردن بهترين محل در اجراي پروژههاي بيابانزدايي مهمترين مرحله در كاهش هزينههاي انساني و مالي و كنترل گرد و غبار است. برآورد ميزان بادبردگي و نقاط برداشت با اندازه گيري شاخصهاي چوبي انجام گرفت. نتايج به دست آمده از دادههاي جمعآوري شده شاخصهاي چوبي در دشت سگزي بيانگر متوسط 1/9 كيلوگرم بر مترمربع سالانه بادكندگي از سطح خاك و در دشت فساران بيانگر متوسط سالانه 1/2 كيلوگرم بر مترمربع بادكندگي از سطح خاك ميباشد كه نشان ميدهد محل اجراي پروژه در دشت سگزي، در منطقه برداشت واقع شده است و ميزان بادبردگي بيشتر است. محل اجراي پروژه در دشت فساران كه منطقه حمل و رسوب ميباشد با ميزان بادبردگي كمتري مواجهه است. همچنين با مطالعات خاكشناسي علت شكست پروژههاي تاغ كاري در بعضي نقاط دشت سگزي را ميتوان فهميد كه نشاندهنده عدم انتخاب درست محل اجراي طرحهاي بيولوژيك ميباشد.