جايگاه الگويي نظاميان از ديدگاه خواجه نظام‌الملك

خواجه نظام‌الملك خدمات عمدۀ كشوري و لشكري خود را در عصر آلب ارسلان و ملكشاه در منصب وزارت اين دو فرمانروا، به ظهور رساند. ديدگاه‌هاي او در سيرالملوك افزون بر ديوان سالاري ساحت‌هاي گوناگون حكمراني ازجمله ساختار نظامي حكومت كه از اركان اصلي قدرت بود را در برمي‌گيرد. اين پژوهش درصدد است با به‌كارگيري منابع مكتوب به گردآوري داده‌ها و با روش تحليل محتوا به پردازش داده‌ها بپردازد و به اين پرسش پاسخ دهد كه خواجه نظام‌الملك به‌عنوان يك ديوان‌سالار چه ديدگاهي نسبت به نيروهاي نظامي داشته است و الگوي حرفه‌اي آن‌ها را بر اساس كدام شايستگي‌ها مطرح مي‌كند؟ به عبارت ديگر هدف اين پژوهش تعيين جايگاه نظاميان و استخراج مدل شايستگي نيروهاي نظامي از نظر خواجه نظام‌الملك است.يافته‌هاي اين پژوهش نشان مي‌دهد نيروهاي نظامي به‌طور برجسته در سيرالملوك (اثر خواجه نظام‌الملك) مورد توجه قرار گرفته‌اند. خواجه اگرچه در مقام عمل بر عملكرد نظاميان زمانۀ خود انتقاداتي دارد اما از ديدگاه او شاخص‌هايي همچون داشتن تجربه و توان رزمي، احترام به مافوق، دست‌درازي نكردن به اموال مردم (بعد حرفه‌اي)، چند قوميتي بودن لشكريان، ظاهر و ابزار مناسب داشتن (بعد فردي) به‌عنوان مهم‌ترين شايستگي‌ها در ترسيم الگوي  نيروهاي نظامي، در سيرالملوك به شمار مي‌روند.