نسبت تفكر طراحي معماري با طرحواره هاي ناسازگار

بيان مساله: تفكر طراحي، به عنوان ابزار اصلي خلاقيت طراحان، همواره به عنوان يكي از اركان آموزش رشته معماري مطرح بوده و عوامل بسياري در تقويت و يا تضعيف آن نقش داشته‌اند. يكي از عواملي كه مي‌تواند موجب تضعيف تفكر طراحي معماري شود، طرحواره‌هاي ناسازگار ذهن است كه در سال‌هاي اخير بسيار مورد توجه قرار گرفته و آسيب‌هاي آن در حوزه‌هاي متنوعي، به خصوص در حوزه روابط و تعاملات اجتماعي، بررسي شده وكمتر به تأثير آن بر تفكر طراحي و به طور اخص تفكر طراحي معماري پرداخته شده است.سوال تحقيق: در اين راستا اين پرسش‌ها مطرح مي‌شوند كه : 1) نسبت بين تفكر طراحي معماري و حافظه چيست؟ 2) نسبت بين تفكر طراحي معماري و طرحواره‌هاي ذهني چيست؟ 3) نسبت بين تفكر طراحي معماري و طرحواره‌هاي ناسازگار چيست؟اهداف تحقيق: هدف از انجام اين تحقيق، 1) شناخت نسبت ميان تفكر طراحي معماري و طرحواره‌هاي ناسازگار 2) ايجاد مقدمه‌اي در جهت شناخت تأثير طرحواره‌هاي ناسازگار بر تفكر طراحي معماري و آسيب‌هاي احتمالي آن مي‌باشد.روش تحقيق: روش تحقيق در بخش اول توصيفي، كه به معرفي تفكر طراحي معماري و طرحواره‌هاي ناسازگار مي‌پردازد و در بخش دوم تحليلي مبتني بر استدلال منطقي است كه با تحصيل مباني نظري و تحليل مفاهيم، نسبت ميان تفكر طراحي معماري و طرحواره‌هاي ناسازگار استنباط مي‌شود.مهم‌ترين يافته‌ها و نتيجه‌گيري تحقيق: هدف از تفكر طراحي معماري ايجاد مولد اوليه طراحي و پرورش آن تا شكل‌گيري محصول نهايي است كه تحقق آن از طريق تعامل تفكر خلاق و تفكر نقاد، با اتكاء به حافظه طراح ممكن مي‌شود. حافظه طراح ساختاري پويا و فعال در تفكر طراحي معماري داشته و متشكل از شبكه پيچيده و در هم تنيده از طرحواره‌هاي ذهني است. تحليل ويژگي‌هاي مولد اوليه و دسته‌بندي انواع طرحواره‌ها، نشان داد كه طرحواره‌هاي ذهني ويژگي‌هاي يكساني ندارند و انواعي از آنها در تفكر طراحي معماري حضور دارند، كه يكي از اين انواع، طرحواره‌ ناسازگار است. با شناسايي انواع طرحواره‌هاي ناسازگار و جايگاه آنها در تفكر طراحي اين نتيجه حاصل شد كه طرحواره‌هاي ناسازگار، از طريق اختلال در تفكر خلاق و تفكر نقاد، موجب تضعيف تفكر طراحي معماري مي‌شوند. در تفكر خلاق، طرحواره‌هاي ناسازگار با قرار گرفتن در جايگاه طرحواره‌هاي مبنا، به دليل ساختار صلب و فروبسته، مانع پذيرش مفاهيم و ايده‌هاي جديد و كاهش انعطاف‌پذيري ذهن شده و در تفكر نقاد، با قرار گرفتن در جايگاه طرحواره‌هاي معيار، موجب ايجاد تفسير نادرست از مسئله، خطا در ارزيابي ايده‌هاي جديد و ايجاد شبه تفكر نقاد خواهند شد.