بررسي نحوه تعامل كاربر و فضاهاي نيمه‌باز در واحد‌هاي مسكوني معاصر

بيان مساله: تقش فضاهاي نيمه‌باز در زندگي شهري انسان معاصر بر كسي پوشيده نيست. اين فضاها علاوه بر عملكرد هاي زيست محيطي و اقليمي رسالت مهمي در ايجاد ارتباط انسان با طبيعت و كاهش استرس‌هاي محيطي ايفا مي كنند. بهينگي در طراحي اين فضاها به گونه اي كه امكان تعامل حداكثري كاربر و فضا برقرار شود از جمله مواردي است كه در برنامه ريزي جهت اين دست از  فضا اهميت ويژه اي دارند. در بدنه شهرها بسيار مشاهده شده است كه فضاهاي نيمه‌باز يك ساختمان در عين داشتن خصوصيات كالبدي يكسان، پويايي و زيست پذيري متفاوتي را از خود نشان مي دهند. مي توان علت اين تفاوت را در آن دانست كه به منظور تعامل پذيري، علاوه بر محيط، كاربر و ويژگي‌هاي شخصيتي او  نيز در اين فرآيند دخيل مي باشند. لذا در زمينه طراحي به عنوان يك فرآيند پيش از اشغال مي بايست به علت عدم شناخت دقيق از كاربر و نحوه اشغال فضا توسط او، بايد به پيش بيني و بهينه سازي عوامل مرتبط با كالبد به صورت ساختاري و غير ساختاري به عنوان متغير هاي در دسترس اتكا نمود. در اين راستا در اين پژوهش بررسي ميگردد كه در طراحي فضاهاي نيمه‌باز مسكوني اين عوامل و شاخص‌هاي سازنده آنها تا چه اندازه و به چه صورت در رابطه متعامل با كاربر نهايي تا كنون توانسته اند نقش پررنگ تري را ايفا نمايند.سوال تحقيق: ميزان تعامل كاربر نهايي و فضاهاي نيمه‌باز در واحد هاي مسكوني بر اساس چيدمان فضايي آنها چگونه است؟چه مولفه‌هايي بيشترين تاثير را در تعامل كاربر نهايي با فضاهاي نيمه‌باز ايجاد نمايد؟اهداف تحقيق: دستيابي به راهكاري جهت بررسي تعامل پذيري فضاهاي نيمه‌باز مسكوني معاصر در راستاي كمك به ارتقاي راندمان فضا در طراحي فضاهاي نيمه‌باز.روش تحقيق: پژوهش حاضر از نوع تحقيقات كاربردي بوده كه به روش كمي صورت گرفته است و رويكرد حاكم بر تحقيق از نوع تحقيقات توصيفي – تحليلي است و ابزار تحقيق از نوع برداشت ميداني و مصاحبه و تحليل داده‌هاي آن نيز به وسيله تكنيك نحو فضا و نرم افزار Depth Map و آناليز داده‌ها از طريق بررسي ضريب همبستگي به وسيله نرم افزار Spss انجام شده است.مهم ترين يافته ها و نتيجه گيري تحقيق: در نهايت نتايج پژوهش حاكي از آن است كه ويژگي‌هاي ساختاري بيش از ويژگي‌هاي غير ساختاري در تعامل پذيري فضاهاي نيمه‌باز مسكوني تاثير گذارده اند. در ميان اين ويژگي‌ها شاخص اتصال در ميزان تعاملات و شاخص همپيوندي  در شدت و نوع اين تعاملات بيشترين تاثير را داشته اند. شاخص عمق متوسط نيز هم با ميزان و هم شدت تعاملات ارتباط خطي معكوس دارد.  علاوه بر شاخص‌هاي ساختاري، مولفه‌هايي همچون شيوه تملك، متراژ ، نسبت فضاي نيمه‌باز به زيربنا، سرانه فضاي نيمه‌باز در تعامل پذيري فضاهاي نيمه‌باز موثر بوده اند. همچنين در يافته‌هاي اين پژوهش مشخص شده است در صورتي كه كاربر نهايي به حدي در ويژگي‌هاي كالبدي مداخله نمايد كه بتواند بر ويژگي‌هاي ساختاري فضا تاثير بگذارد، تعاملات او با فضاي نيمه‌باز به حداكثر مي رسد.