عنوان مقاله :
مفهومپردازي اندامواژۀ «dam» در اصطلاحهاي استعاري كردي ملكشاهي
پديد آورندگان :
كريمي ، آمنه دانشگاه آزاد اسلامي واحد ايلام , كريمي دوستان ، غلامحسين دانشگاه تهران
كليدواژه :
زبانشناسي شناختي , معناشناسي شناختي , استعاره , اندامواژه , نگاشت , كردي جنوبي , كردي ملكشاهي
چكيده فارسي :
هدف از پژوهش حاضر، بررسي اصطلاحهاي استعاري كردي ملكشاهي بود كه در آنها اندامواژۀ «dam» به كار رفته است. كردي ملكشاهي، يكي از گونههاي كردي جنوبي واقع در استان ايلام است. دادههاي پژوهش از گفتار سخنگويان گونۀ مذكور گردآوري شده است. در اين پژوهش، بخشي از استعارههاي رايج كردي ملكشاهي با تكيه بر مفهومپردازي دو اندامواژۀ «دهان» و «صورت» در پرتو رويكرد شناختي، مورد بررسي قرار گرفته است. بر اساس يافتههاي پژوهش، بخش قابلملاحظهاي از استعارههاي مورد بررسي، ماهيتي ساختاري داشتهاند. «جويدن»، «جنگ»، «فوران آتش» و «اسارت» از حوزههاي مبدأ و «مباحثه»، «آزادي»، «بياعتنايي»، «كتمان» و «غم» از حوزههاي مقصد چنين استعارههايي بودهاند. از نگاشتهاي صورت گرفته براي واژۀ «dam» در ساختهاي استعاري مورد بررسي، ميتوان به «ظرف»، «آتشفشان»، «جاندار»، «قفس»، «احترام» و «ادعا» اشاره كرد. يافتهها همچنين نشان داده كه «جنگ»، پربسامدترين حوزۀ مبدأ و «اعتنا»، پربسامدترين حوزۀ مقصد اين استعارهها بودهاند. علت تفاوت در فراواني وقوع حوزههاي مبدأ و مقصد، برخاسته از نگاشتهاي متفاوت و نو در حوزههاي پربسامد بوده است.