بررسي تطبيقي حكايت نمرود در افسانه قرون ويكتور هوگو و تفسير رشيدالدين ميبدي

در طول تاريخ، شخصيت نمرود به عنوان نمادي از ظلم شناخته مي‌شود. وجود روايات متعدد، بستري را براي بازنويسي‌هاي متفاوت از داستان وي در متون مختلف تاريخي و ادبي فراهم كرد. نسخه‌هاي بسياري از اين داستان در دست است كه از آن جمله مي‌توان به تفسير كشف الاسرار و عده الابرار از مفسر نامي قرن ۵۲۰ ه.ق، ابوالفضل الرشيدالدين ميبدي اشاره كرد. وي شخصيت نمرود را بر پايۀ سوره‌هايي از قرآن و به صورت داستان‌هاي پراكنده به تصوير كشيده است. نمود ديگري از اين روايت را نيز مي‌توان در اثر حماسي ويكتور هوگو، شاعر و اديب فرانسوي مشاهده كرد. هوگو در كتاب افسانۀ قرون، با بهره‌گيري از اساطير و كتاب‌هاي مذهبي مختلف به نگارش داستان نمرود در قالب حماسي پرداخته است. هدف پژوهش حاضر بررسي سير تحول شخصيت نمرود در دو ژانر حماسي و تفسيري بر پايۀ دانش مضمون‌شناسي از نوع بازنمايي ادبي شخصيت‌هاي مشهور و افسانه‌اي است. روش‌شناسي اين جستار نيز بر پايۀ دانش روايت‌شناسي و به ويژه تطور يك شخصيت واحد در بافت متفاوت هر دو داستان است. در نتايج به دست آمده خواهيم ديد كه تفاوت در نوع نگاه نويسنده به جامعه‌اي كه در آن زندگي مي‌كند و هدف او براي بازتاب افكارش در جامعه، چگونه سبب پرورش داستان در بافت فرهنگي متفاوت و ايجاد تحولات جهت‌يافته در قسمت‌هايي از آن مي‌شود. اين روش‌ها براي پاسخگويي به چگونگي سير تحول شخصيت نمرود در مسير بازنويسي داستان است.                                                                                                     واژگان كليدي: ابوالفضل رشيدالدين ميبدي، روايت شناسي، مضمون‌شناسي، نمرود، ويكتور هوگو.