بررسي ويژگي‌هاي روانسنجي و ساختار عاملي نسخه ايراني پرسشنامه فوبياي اجتماعي

مقدمه: علي‌رغم شيوع بالاي اختلال اضطراب اجتماعي و ضرورت اجراي مطالعات سبب‌شناسي، ابزارهاي موجود براي بررسي اين اختلال به سبب ضعف در روش‌شناسي، فاقد ساختار عاملي يكپارچه بوده و يافته‌هاي مطالعات اين حوزه را با ترديد مواجه مي‌سازند. هدف: اين مطالعه با هدف بررسي ساختار عاملي، پايايي و روايي همگراي نسخه‌ي ايراني پرسشنامه فوبياي اجتماعي اجرا شد. روش: مطالعه‌ي حاضر مقطعي و از نوع روانسنجي است. از تاريخ بهمن ۱۳۹۸ الي مرداد ۱۳۹۹، دو نمونه بزرگ با حجم ۱۲۱۰ و ۲۲۸ نفر به روش نمونه‌گيري در دسترس از جامعه‌ي دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي، آزاد و پيام نور شهر زنجان انتخاب شدند. از پرسشنامه‌ اجتناب از تغيير هيجان فراگير، پرسشنامه‌ اضطراب و افسردگي بك و مقياس عدم تحمل بلاتكليفي در اين مطالعه استفاده شد. تحليل عاملي اكتشافي و تأييدي با استفاده از نرم ‌افزار Mplus نسخه ۷/۴ اجرا شد و نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۶ براي تحليل همساني دروني و روايي همگرا به كار گرفته شد. يافته‌ها: نتايج تحليل عاملي اكتشافي و تأييدي از مدل دو عاملي نسخه‌ي ايراني پرسشنامه فوبياي اجتماعي حمايت كرد. به علاوه، نتايج اين مطالعه نشان داد كه اين پرسشنامه همبستگي مثبت و معني‌داري با ابزارهاي سازه‌ اضطراب داشته (۰/۰۱ P) و از همساني دروني قابل قبولي برخوردار است (۰/۹۲= α). نتيجه‌گيري: با توجه به ويژگي‌هاي روانسنجي مطلوب و ساختار عاملي نيرومند نسخه‌ي ايراني پرسشنامه فوبياي اجتماعي در نمونه‌ي دانشجويان ايراني، به‌كارگيري اين ابزار در مطالعات آينده مي‌تواند به يافته‌هاي دقيق‌تر در اين حوزه منجر شده و موجب گسترش دانش ما از عوامل زيربنايي اين اختلال شوند.