واكسن هاي پيشتاز بين المللي و ايراني عليه كرونا ويروس جديد: دسته بندي، ساختار شناسي، اثربخشي و عوارض

در پي انتشار جهاني كرونا ويروس جديد تلاش‌هاي گسترده بين المللي و ملي در جهت ساخت واكسن عليه اين ويروس شكل گرفت. غول‌هاي دارويي از جمله شركت‌هاي فايزر، جانسن بيوتك، آسترازنكا، سينوواك، مدرنا، بيونتك، بهارات، فينلاي و گروه بيوتك ملي چين در كنار مراكز و موسسات تحقيقاتي بنام از جمله دانشگاه آكسفورد و مركز تحقيقات گاماليا مثال‌هايي از شركت‌ها و مراكزي است كه توانستند در مسابقه ساخت و توليد واكسن كرونا موفق‌تر از ديگر رقبا عمل نمايند. در ايران نيز اقدام براي ساخت اين واكسن به سرعت كليد خورد و شركت‌ها و سازمان‌هاي ايراني همچون شفا فارمد، ستاد اجرايي فرمان امام خميني (ره)، وزارت دفاع، انيستيتو پاستور و موسسه تحقيقات واكسن و سرم سازي رازي خود را موظف به تلاش در اين عرصه دانستند. در حال حاضر واكسن كروناي محصول اين شركت‌ها و موسسات يا مجوز مصرف دريافت نموده و يا  در مراحل انتهايي مطالعات باليني قرار دارند. مقالات مروري فراواني در نقد و بررسي اين واكسن‌ها در مجلات بين المللي به چاپ رسيده است اما اغلب اين مقالات اشاره اي به تلاش‌هاي صورت گرفته در كشور ايران نداشته‌اند. لذا در مقاله پيش رو تلاش شده تا با بهره گيري از اطلاعات منتشره توسط سازمان بهداشت جهاني، مركز كنترل بيماري‌هاي ايالات متحده، شركت‌هاي دارويي، مراكز تحقيقاتي معتبر و سازمان‌هاي داخلي و خارجي به طبقه بندي، بررسي ساختار، اثربخشي و عوارض جانبي واكسن‌هاي كروناي پيشتاز بين المللي و ايراني پرداخته شود.