تبلور سرشت يادآورانه‌ي مكان معمارانه در اثر پروست: تأملي در مفهوم مكان در معماري و مواجهه‌ي پروست با آن در رمان در جستجوي زمان از دست رفته

اتخاذ رويكردي چندوجهي در مواجهه با شاهكاري ادبي يا هنري، مي‌تواند زواياي متعدد و گسترده‌تري از آن را بر ما مكشوف نمايد. اين چندوجهي بودن كه ماهيت خودِ ديسيپلين معماري نيز هست، اين امكان را فراهم مي‌آورد تا بتوانيم در فضاي مشترك ميان معماري و حوزه‌هاي مرتبط با آن غور نماييم؛ كه البته يكي از مهم‌ترينِ اين حوزه‌ها ادبيات است. يك اثر ادبي بدون دركي معمارانه و مكان‌مند به سختي قابل فهم است و در مقابل، خلق يك اثر معمارانه‌ي ماندگار و برجسته بدون التفات به اين پيوند عميق و دروني با معاني ژرف مندرج در آثار ادبي به سختي قابل تصور است. در اين نوشتار قصد داريم تا از رهگذر مطالعه‌ي مفهوم مقوله‌ي مكان از منظري معمارانه، تضمنات آن را در رمان در جستجوي زمان از دست رفته، يافته و نحوه‌ي برخورد مارسل پروست با آن را به بحث بگذاريم. اين تأمل در كنار بحث از حافظه و خاطره مي‌تواند راه‌گشاي معماران در جهت خلق مكاني اصيل‌تر و حاوي معاني ژرف‌تر باشد.