حذف موثر داروي امپرازول از محلول‌هاي آبي با استفاده از نانو لوله هاي كربني چند ديواره به عنوان يك نانو جاذب قدرتمند و مقايسه با گرافيت: مطالعه سينتيك، ايزوترم و ترموديناميك جذبي

مقدمه: نانو لوله هاي كربني از جاذب هاي پركاربرد در حذف تركيبات از جمله داروها، فلزات، سموم و رنگ ها در صنايع مختلف مي باشد. علاوه بر نانو لوله هاي كربني از گرافيت نيز در عمل حذف استفاده شده است، هدف از انجام اين تحقيق بررسي اثر پارامترهاي موثر بر عمل حذف داروي امپرازول از نمونه هاي آبي توسط دو جاذب نانو لوله هاي كربني و گرافيت مي باشد. روش: در اين تحقيق 25 ميلي ليتر از محلول امپرازول 20 ميلي گرم بر ليتر تهيه شده و اثر پارامترهاي مختلف از جمله pH، ميزان جاذب، زمان، قدرت يوني و دما مورد بررسي قرار گرفت. جهت بررسي اثر pH، ابتدا pH محلول امپرازول(20 ميلي گرم بر ليتر) در محدوده 3 تا 11 تنظيم شد، سپس مقدار 0/01 گرم ازنانو لوله هاي كربني و گرافيت به محلول اضافه و مخلوط را به مدت 60 دقيقه توسط شيكر اربيتالي در دماي آزمايشگاه (20 ± 2 درجه سانتيگراد) هم زده شد، در پايان مخلوط توسط كاغذ صافي، صاف شده و براي تعيين غلظت داروي باقي مانده، از طيفسنج ماوراءبنفش- مرئي استفاده شد. به همين ترتيب بقيه پارامترها نيز به روش بهينه سازي يك فاكتور در زمان مورد بررسي قرار گرفت. يافته ها: مدل هاي سنتيكي براي بررسي جذب امپرازول بر روي نانو لوله هاي كربني و گرافيت به كار گرفته شد، نتايج نشان داد كه داده هاي تجربي به دست آمده با مدل سينتيكي مرتبه دوم تطابق مطلوبي براي هر دو جاذب دارند. در بررسي مطالعه ايزوترم مشخص شد كه جذب امپرازول توسط هر دو جاذب تطابق مطلوبي با معادله لانگموير داشتند. داده هاي قدرت يوني نشان داد كه اثر اين پارامتر بر جاذب نانو لوله هاي كربني ناچيز و براي جاذب گرافيت تقريباً بي اثر بود. مطالعه ترموديناميك براي يافتن پارامترهاي ترموديناميكي آناليز شد كه نشان داد فرآيند جذب امپرازول بر روي هر دو جاذب گرماگير است. نتيجهگيري: از داده هاي بدست آمده مي توان نتيجه گرفت كه حذف داروي امپرازول در محلول هاي آبي توسط جاذب نانو لوله هاي كربني نسبت به جاذب گرافيت بطور موثر تري انجام مي شود. بطوريكه بيشينه ظرفيت جذب امپرازول براي غلظت اوليه 20 ميليگرم بر ليتر 166/70 ميلي گرم بر گرم با جاذب نانو لوله هاي كربني و 16/32 ميلي گرم بر گرم با جاذب گرافيت به دست آمد. همانطور كه مشاهده مي شود ظرفيت جذب نانو لوله هاي كربني تقريباً 10 مرتبه بيشتر از جاذب گرافيت مي باشد. دليل آن را نيز مي توان به بالا بودن سطح موثر نانو لوله هاي كربني نسبت داد.