پايش و ارزيابي زيست‌پذيري در روستاهاي پيرامون شهر مياندوآب

هدف از تحقيق حاضر، پايش و ارزيابي زيست‌پذيري در روستاهاي پيرامون شهر مياندوآب مي‌باشد، بنابراين از حيث هدف كاربردي و از نظر روش توصيفي ‌تحليلي و از ديد بنيان فسلفي تركيبي (آميخته) است و همچنين به‌لحاظ روش‌هاي جمع‌آوري داده‌ها، پژوهشي كتابخانه‌اي ميداني محسوب مي‌شود. محدوده مورد مطالعه شامل 23 روستاي در شعاع 5 كيلومتري شهر مياندوآب است كه طبق سرشماري سال 1395 داراي 28866 نفر جمعيت و 8404 خانوار مي‌باشند. حجم نمونه، دو گروه سرپرستان خانوار، كارشناسان و مديران روستايي را شامل مي‌شود كه با استفاده از فرمول كوكران تعداد 367 خانوار روستايي به‌عنوان نمونه انتخاب گرديدند. رتبه‌بندي روستاها از نظر زيست‌پذيري با استفاده از روش SAW انجام پذيرفته است. در ادامه جهت مطالعه دقيق ذهنيت‌ها در خصوص عوامل مؤثر در زيست‌پذيري روستاهاي پيرامون شهر مياندوآب از روش تركيبي كيو (Q) و تحليل عاملي اكتشافي استفاده شد. نتايج تحقيق نشان داد، روستاهاي شبيلوي‌سفلي و شبيلوي‌عليا به‌ترتيب با نمره‌ نهايي 0.100 و 0.098 رتبه‌هاي اول و دوم را از نظر زيست‌پذيري به‌خود اختصاص داده‌اند. همچنين روستاي سوگلي‌تپه با نمره نهايي 0.095 و گاوميش‌گلي با نمره نهايي 0.093 در رتبه‌هاي بعدي قرار دارند. در اين بين روستاهاي خيرآباد با نمره نهايي 0.061، دولت‌آباد با نمره نهايي 0.063 و هويه‌خان با نمره نهايي 0.065 در رتبه‌هاي آخر از نظر زيست‌پذيري در بين روستاهاي نمونه تحقيق قرار دارند. مهم‌ترين عوامل تأثيرگذار در تفاوت فضايي روستاها از نظر زيست‌پذيري عبارتند از: 1) سهولت دسترسي و وجود منابع آبي، 2) بالا بودن سطح اشتغال و درآمد، 3) وجود فرصت‌هاي مشاركت و همياري گروههاي مردمي، 4) اعتماد روستاييان به يكديگر در محيط روستا و 5) مسئوليت‌پذيري روستاييان در قبال جلوگيري از آلودگي محيط روستا. در اين ميان عامل اول با مقدار ويژه 4.12 و درصد واريانس 19.38بيشترين تأثير را در اين زمينه داشته است.