ارزيابي ميزان خسارت تريپس پياز Thrips tabaci L. (Thysanoptera: Thripidae) روي شش رقم لوبياقرمز در شرايط مزرعه

لوبيا با نام علمي Phaseolus vulgaris يكي از مهم‌ترين حبوبات مي­باشد كه در اغلب كشورهاي جهان كشت مي‌شود. اين محصول توسط آفات مختلف از جمله تريپس پياز مورد حمله قرار مي­گيرد. اين تحقيق در طي دو سال 1398 و 1399 درشرايط مزرعه با كاشت ارقام درخشان، ياقوت، دادفر، افق، گلي و اختر در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي با چهار تكرار در دو آزمايش همراه با سم­پاشي و بدون سم­پاشي در مزرعه­اي واقع در منطقه قاسم‌آباد اراك انجام شد. آماربرداري براي بررسي تغييرات جمعيت آفت (به تفكيك پوره و بالغ) از زمان شروع آلودگي تا پايان آن به‌صورت هفتگي صورت گرفت. داده­ها با استفاده از نرم‌افزار آماري SAS آناليز و ميانگين­ها از طريق آزمون توكي به‌صورت تجزيه مركب مورد مقايسه قرارگرفتند. نتايج دوساله حاصل از اين تحقيق نشان داد كه ارقام ياقوت و دادفر به ترتيب با 2775.3 و 2735.3 كيلوگرم در هكتار بيشترين عملكرد را داشتند. از طرفي رقم گلي در مقايسه با بقيه ارقام علايم آلودگي پايين‌تر و درصد كاهش عملكرد كمتري داشت، ولي عملكرد آن (2110 كيلوگرم در هكتار) از ساير ارقام به‌غير از اختر كمتر بود. بيشترين جمعيت تريپس در مراحل مختلف پوره و بالغ در دو رقم اختر (7.01 و 2.15 عدد) و درخشان ( 5.93 و 1.65 عدد) مشاهده شد. از اين رو، رقم ياقوت به‌دليل عملكرد بالاتر و خسارت كمتر تريپس و در درجه بعدي رقم گلي جهت كشت در منطقه اولويت دارد.