بررسي ميزان آگاهي از اصول حجامت و علل انجام آن در ايام حزيران در مراجعه‌كنندگان به مراكز حجامت در شهرهاي مشهد و بيرجند در سال 1398

هدف حجامت يكي از روش‌هاي پيشگيري و درماني طب ايراني است كه به دو روش خشك و تر انجام مي‌شود. نكته مهم آن است كه حجامت مي‌‌بايست در زمان و محل مناسب و براي افراد واجد شرايط انجام شود تا بيشترين اثرات مفيد خود را داشته باشد. اين مطالعه به‌منظور بررسي علل انجام حجامت در ايام حزيران و ميزان آگاهي افراد نسبت به شرايط و اصول انتخاب حجامت انجام شد. روش ها اين مطالعه مقطعي‌توصيفي در سال 1398 و در شهرهاي مشهد و بيرجند در بازه زماني هفته آخر خرداد و هفته اول تيرماه انجام شد. حجم نمونه مورد‌نياز مطالعه درمجموع 400 نفر تعيين شد. نمونه‌ها به روش آسان انتخاب شدند. تحليل اطلاعات با نرم‌افزار SPSS نسخه 16 انجام شد. يافته ها از 392 پرسش‌نامه، 62/8 درصد (246 نفر) شركت‌كنندگان مرد، 75/1 درصد (292 نفر) متأهل و 40/3 درصد (154 نفر) داراي تحصيلات دانشگاهي و 77/7 درصد (289 نفر) داراي وضعيت اجتماعي‌اقتصادي متوسط بودند. 2/82 درصد (53 نفر) خانم‌ها، خانه‌دار و 6/6 درصد (26 نفر) مراجعين داراي بيماري زمينه‌اي بودند. 8/40 درصد (119 نفر) مراجعين داراي سابقه حجامت 2 بار يا بيشتر در سال بودند و 7/42 درصد (132 نفر) مراجعين رضايت متوسطي از انجام آن داشتند. در اين مطالعه بيشترين علت انجام حجامت، حفظ سلامتي مراجعين (73/9 درصد 272 نفر) و در مرحله بعد، با هدف درمان بيماري بود. درمورد ميزان آگاهي افراد نسبت به اصول حجامت مشخص شد بيش از نيمي از مراجعه‌كنندگان درخصوص بهترين فصل سال براي انجام حجامت (بهار)81/5 درصد (255 نفر) ، سير بودن در زمان انجام حجامت 4/74 درصد (210 نفر) و زمان مناسب استحمام بعد از حجامت (بعد از 24 ساعت) 7/79 درصد (240 نفر)، نوع تغذيه بعد از حجامت (شربت عسل) 64/7 درصد (189 نفر) و عوارض ناشي از حجامت (بدون هيچ عارضه) 3/69% (185 نفر) اطلاعات صحيحي دارند ولي در ساير موارد مثل بهترين ساعات انجام حجامت در روز (ساعات اوليه صبح) 46/9 درصد (130 نفر)، بهترين روز هفته (پنجشنبه) 3/21 درصد (62 نفر) و بهترين روزهاي ماه جهت انجام حجامت (ميانه ماه) 35/6 درصد (86 نفر) ميزان آگاهي‌شان مطلوب نبود. نتيجه گيري با توجه به استقبال زياد افراد جامعه از حجامت حزيران و با عنايت به سطح آگاهي كم مراجعه‌كنندگان از برخي اصول و شرايط صحيح حجامت، مانند زمان حجامت، آگاهي بخشي كافي به افراد جامعه ازطريق رسانه‌ها و بهره‌گيري از متخصصين طب سنتي جهت نظارت بر انجام حجامت صحيح و رعايت اصول آن در اين مراكز ضروري است.