مطالعه خصوصيات ظاهري بذر و ويژگي‌هاي جوانه‌زني توده‌هاي بومي پياز خوراكي (Allium cepa L.) ايران

به منظور شناسايي خصوصيات جوانه‌زني توده‌هاي مختلف بذر پياز ، آزمايشي در قالب طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار در آزمايشگاه بيولوژي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد در سال 1398 اجرا شد. تيمارهاي مورد مطالعه 29 توده بومي بذر پياز مناطق مختلف ايران و دو رقم اصلاح شده به عنوان شاهد بود. نتايج نشان داد شاخص‌هاي طول ريشه‌چه، طول ساقه‌چه، وزن ريشه‌چه، وزن ساقه‌چه، درصد جوانه‌زني، سرعت جوانه‌زني، شاخص بنيه 1، شاخص بنيه 2، متوسط زمان جوانه‌زني و هدايت الكتريكي در توده‌هاي مختلف بذر تفاوت معني‌داري نشان دادند. همچنين نتايج خوشه‌بندي توده‌ها، بر اساس خصوصيات ظاهري نشان داد در ميان 4 خوشه، خوشه‌اي كه شامل 9 توده (هرسين، كوار، آذرشهر، بناب، ياسوج، قروه، سفيد كاشان، سفيد نيشابور و قولي قصه) بود داراي خصوصيات ظاهري بهتري از نظر وزن هزاردانه (ميانگين 4/54 گرم)، طول دانه (ميانگين 3/08ميلي‌متر) و قطر دانه (1/9 ميلي‌متر) بودند. همچنين بر اساس خصوصيات جوانه‌زني، از ميان شش خوشه تقسيم‌بندي شده، توده‌هاي بذر مناطق ياسوج، سفيد كاشان، زرد درچه، تركيه، طارم، سفيد نيشابور و قروه داراي خصوصيات جوانه‌زني بهتري بودند. به طور كلي مي‌توان نتيجه گرفت از ميان خصوصيات ظاهري و جوانه‌زني، توده‌هاي ياسوج، سفيد كاشان و سفيد نيشابور داراي كيفيت مطلوب‌تري از نظر وزن هزاردانه، طول دانه، قطر دانه، درصد جوانه‌زني، سرعت جوانه‌زني و هدايت الكتريكي بودند كه مي‌توان به عنوان توده‌هاي برتر جهت برنامه‌هاي اصلاحي معرفي گردند.