ارزيابي قابليت جايگزيني و مقايسه خصوصيات رشدي و كيفي چمن‌هاي شبدري با چمن‌هاي گراسي رايج در فضاي سبز به منظور كاهش هزينه‌هاي سرزني

امروزه بدليل هزينه بالاي نگهداري چمن (آبياري و سرزني)، شهرداري ها و سازمان هاي اداري در پي جايگزيني آن با ساير گياهان پوششي مي‌باشند. هدف از اين آزمايش، مقايسه سه نوع چمن رايج رايگراس چندساله )رقم’دوبل(‘ ، فستوكاي بلند )رقم ’الدرادو‘) و چمن مخلوط اسپورت تجاري با چمن هاي شبدري، شبدر سفيد )رقم ’كالوي‘) و شبدر ميكرو )رقم ’پيپولينا(‘ به عنوان جايگزيني براي چمن ها به منظور كاهش هزينه هاي نگهداري مي باشد. اين آزمايش در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه دانشگاه فردوسي مشهد اجرا شد. صفات مختلف و شاخص هاي رشد به دفعات طي سال هاي 1395 و 1396 ارزيابي شد. در ارزيابي هاي اوليه درصد سبز شدن، رايگراس چند ساله بيشترين ميزان را به خود اختصاص داد اما با گذشت 36 روز از كشت، پوشش دهي تمامي گياهان به 92 تا 98 درصد رسيد و هيچ گونه اختلاف معني داري از لحاظ درصد سبزشدن بين كرت هاي چمن هاي گراسي و شبدري نبود. از نظر تراكم، يكنواختي و ميزان علف هرز اختلاف معني داري بين گياهان مشاهده نشد، اما از نظر كيفيت پس از سرزني در هر دو سال، شبدر سفيد بهترين كيفيت را داشت. ارتفاع و وزن خشك به عنوان شاخص هاي رشدي در هر دو سال، در چمن هاي گراسي بيش از شبدرها بود و شبدر ميكرو كمترين مقادير را نشان داد. با گرم شدن هوا، چمن تال فسكيو بر سايرين از نظر ارتفاع و وزن خشك غالب گرديد به طوريكه در تيرماه، ميزان وزن خشك چمن در هر متر مربع به ترتيب براي تال فسكيو معادل 40، رايگراس (19.52)، اسپورت (15.68)، شبدر سفيد (6.24) و شبدر ميكرو (0.36) گرم بود. در نهايت، شاخص هاي رشدي در چمن هاي شبدري بسيار كمتر از گراس ها بود كه با توجه به اين رشد كم، بالطبع هزينه هاي نگهداري، بالاخص سرزني كاهش مي يابد. اين يك نكته مثبت در ارقام شبدر سفيد و ميكرو است كه تا ماه ها نياز به سرزني ندارد و در واقع، سرزني به منظور حذف گل ها صورت مي گيرد. بنابراين به عنوان جايگزيني با هزينه نگهداري كمتر، قابل توصيه مي باشند.