اثر تركيب هورموني اكسين و سيتوكينين بر ريزازديادي گياه سوسن شرقي (Lilium oriental hybrid ‘Casablanca’) با استفاده از ريزنمونه‌ي فلس پياز

تكثير سوسن شرقي دورگ (Lilium oriental hybrid ‘Casablanca’)، به عنوان يك گياه پيازدار چند ساله از خانواده ي ليليوم (Liliaceae) در شرايط درون‌شيشه اي به دليل فرآيند زمانبر تكثير به روش طبيعي آن با استفاده از پياز از اهميت زيادي برخوردار است. از فنون كشت درون‌ شيشه اي به دليل باززايي سريع مواد گياهي و توليد انبوه و يكنواخت گياهان، در برنامه هاي اصلاحي و توليد تجاري سوسن ها استفاده مي شود. در اين تحقيق به منظور افزايش سرعت تكثير، اثر غلظت هاي مختلف 6بنزيل آدنين (BA؛ صفر، 0.5، 1 و 2 ميلي گرم در ليتر) و ɑنفتالن استيك اسيد (NAA؛ صفر، 0.1، 0.2 و 0.4 ميلي گرم در ليتر) بر تكثير درون‌ شيشه اي سوسن شرقي دورگ كازابلانكا ارزيابي شد. فلس پياز به عنوان ريزنمونه، محيط پايه ي MS به عنوان محيط كشت و زغال فعال به عنوان جاذب تركيبات فنلي به منظور ممانعت از قهوه اي شدن محيط كشت و ريزنمونه استفاده شدند. بعد از 90 روز كشت، برخي صفات مرتبط با تكثير درون‌ شيشه اي از جمله رشد و نمو پيازچه ها، برگچه ها و ريشه ها اندازه گيري شدند. نتايج نشان دادند كه بيشترين تعداد پيازچه (8.66) و ريشه (5.36) در محيط كشت غني شده با 0.5 ميلي گرم در ليتر BA همراه با 0.4 ميلي گرم در ليتر NAA و بيشترين تعداد برگ (4.33) در محيط كشت حاوي 1 ميلي گرم در ليتر BA همراه با 0.1 ميلي گرم در ليتر NAA توليد شدند. بعد از تكثير، گياهچه ها براي سازگاري به بستري از كوكوپيت، پيت ماس و پرليت به نسبت مساوي منتقل شدند كه حدود 90 درصد از گياهچه هاي باززايي شده بقا داشتند و از نظر ريخت شناسي شبيه پايه هاي مادري بودند. بر اساس نتايج حاصل از پژوهش، حضور هر دو تنظيم‌كننده ي رشد اكسين NAA و سيتوكينين BA براي ريزازديادي بهينه (توليد پيازچه، برگچه و ريشه) بهينه ي سوسن شرقي دورگ كازابلانكا لازم است.