ارزيابي تحمل برخي از ارقام انگور نسبت به تنش خشكي با استفاده از مطالعات فيزيولوژيكي و بيوشيميايي

تنش خشكي يكي از مهم ترين فاكتورهاي غير زيستي محدود كننده رشد و نمو و توليد محصول در گياهان باغي است. به منظور بررسي اثر قطع آبياري بر صفات فيزيولوژيكي و بيوشيميايي ارقام مختلف انگور، آزمايشي دو ساله طي سال هاي 1397 تا 1399، به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه كاملاً تصادفي و در سه تكرار در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد بجنورد اجرا شد. فاكتور اول شامل تيمار آبياري در دو سطح (ظرفيت مزرعه اي و تنش خشكي 15 روزه) و فاكتور دوم شامل 18 رقم انگور (’كلاهداري‘،’كج انگور‘،’ فخري ‘،’ سفيد بريان ‘،’ديوانه‘، ’صاحبي‘، ’لعل‘،’سياه شيره‘،’شيرگي‘،’گرمه‘،’خليلي‘،’كج انگور سنجري‘،’كشمشي‘،’قره قات‘،’مسكه‘،’عسگري‘’ فليم سيدلس ‘و ’بيدانه سفيد‘) بود. نتايج نشان داد كه تنش خشكي باعث افزايش معني دار مقدار نشت الكتروليت (62/29)، فعاليت آنزيم هاي پراكسيداز (0/056كاتال در ميلي ليتر) و كاتالاز (0/92كاتال در ميلي‌ليتر) و كاهش غلظت محتواي نسبي آب برگ (61/95 درصد)، ميزان نسبي كلروفيل (16/85)، كلروفيل a (3/45 ميلي‌گرم بر گرم وزن تر برگ)، كلروفيل b (1/12 ميلي‌گرم بر گرم وزن تر برگ) و كارتنوئيد (2/84 ميلي‌گرم بر گرم وزن تر برگ) گرديد. ارقام مورد مطالعه بر اساس صفات مورد بررسي به سه گروه متحمل (بيدانه سفيد، گرمه، مسكه، فليم سيدلس، فخري، خليلي و ديوانه)، نيمه مقاوم (كلاهداري، سفيد بريان، صاحبي، لعل، شيرگي، كج انگور سنجري و عسگري) و حساس به خشكي (سياه، قره قات، كج انگور و كشمشي) تقسيم بندي شدند. رقم بيدانه سفيد در بين ارقام مورد مطالعه، با داشتن بالاترين ميزان محتواي نسبي آب برگ (77/81 درصد)، ميزان نسبي كلروفيل (28/62)، كارتنوئيد (4/81 ميلي‌گرم برگرم وزن تر برگ) و كمترين ميزان نشت الكتروليت 31/5)، و رقم گرمه با بالاترين ميزان كلروفيل a (6/64 ميلي‌گرم بر گرم وزن تر برگ)، كلروفيل b (2/12 ميلي‌گرم بر گرم وزن تر برگ) و آنزيم هاي پراكسيداز (0/0618 كاتال در ميلي ليتر) و كاتالاز ( 0/959كاتال در ميلي ليتر) جزء متحمل ترين ارقام بودند. با توجه به نتايج اين مطالعه به نظر مي رسد كه رقم بيدانه سفيد مقاومت بيشتري نسبت به تنش خشكي دارد.