ارزيابي تأثير طرح‏هاي بهسازي و نوسازي در ارتقاء كيفيت زندگي شهري (مطالعه موردي: بافت فرسوده مركزي شهر كرمانشاه)

مقدمه: بافت مركزي شهر كرمانشاه به واسطه اجراي طرحهاي بهسازي و نوسازي در طي دهه گذشته دچار تغييرات گسترده‌اي شده است. تغييرات عمراني مانند تعريض خيابان مدرس و تعريف پروژه‌هاي محرك بازآفريني شهري در طول اين خيابان منجر به تغيير بافت اجتماعي و منظر شهري شده است و بر اين اساس كيفيت زندگي تابعي از فرايندهاي بهسازي و نوسازي محسوب مي‌شود.هدف: اين پژوهش با هدف ارزيابي و سنجش اثرات اجراي طرح‌هاي بهسازي و نوسازي در ارتقاء كيفيت زندگي ساكنين بافت‌هاي فرسوده در بافت مركزي شهر كرمانشاه صورت گرفته است.روش‌شناسي: روش پژوهش مقاله حاضر از نوع توصيفي- تحليلي بوده است. براي گردآوري داده‌ها از روش‌هاي اسنادي و پيمايشي(مشاهده، مصاحبه، نظرسنجي و پرسشنامه) استفاده شد. روش تجزيه ‌و تحليل داده‌ها آزمون t تك نمونه‌اي بوده است، جامعه آماري اين تحقيق كليه ساكنين بافت‌هاي فرسوده شهر كرمانشاه بوده كه از طريق فرمول كوكران نمونه‌اي حدود 200 نفر به‌ عنوان مشاركت‌كننده انتخاب شدند.قلمرو جغرافيايي: بافت مركزي شهر كرمانشاه، غرب ايران.يافته‌ها: نتايج ارزيابي شاخص‏هاي مختلف طرح بهسازي و نوسازي در ارتقاء كيفيت زندگي شهري بافت فرسوده شهر كرمانشاه با استفاده از آزمون تي تست تك نمونه‌اي نشان داد كه مقادير به دست آمده كوچكتر از حد استاندارد است. در مجموع ميزان تأثير شاخص‌هاي مختلف طرح بهسازي و نوسازي در ارتقاء كيفيت زندگي ساكنين بافت فرسوده كرمانشاه، برابر 2.63 به دست آمد كه در سطح آلفاي 0.05 معنادار است؛ بنابراين با سطح اطمينان 0.95 مي‌توان پذيرفت كه از نظر ساكنين، طرح بهسازي و نوسازي نقش كمي در ارتقاء كيفيت زندگي ساكنين داشته است. ارزيابي شاخص‌ها نشان داد كه تأثير شاخص‌هاي كالبدي با 2.97 شاخص‌هاي اقتصادي با 2.8 و شاخص‌هاي زيست‌محيطي با ميانگين 2.57 به ترتيب بيش‌ترين تأثير را در ارتقاء كيفيت زندگي و محيطي ساكنين داشته‌اند.نتيجه‌گيري: نتايج اين تحقيق نشان داد كه اجراي طرح‌هاي بهسازي و نوسازي اثر كمي در كيفيت زندگي ساكنين داشته است. اين طرح‌ها بيشترين تأثير بر شاخص‌هاي كالبدي داشته و ساير شاخص‌هاي اجتماعي- فرهنگي، اقتصادي و زيست محيطي تأثير كمتري از اجراي آنها داشته‌اند. از اينرو بايستي توجه نمود كه بهسازي و نوسازي صرفاً يك امر كالبدي نبوده و علاوه بر موضوعات كالبدي به موضوعات اجتماعي، اقتصادي و زيست محيطي نيز توجه نمود.