نيت‌خواني مستشرقان بر اساس قصدگرايي اريك هرش

جايگاه قصديت در هرمنوتيك، خوانش‌هاي متفاوتي را از متون پيش‌روي نهاده است. هرمنوتيك فلسفي آنرا ناديده گرفته و هرمنوت‌هاي كلاسيك به جهت اصالت دادن به مؤلف و فهم متون، آن را غنيمت شمرده‌اند. خاورشناسان بر اساس قصديت سه دوره تبشيري، استعماري و علمي را پيموده‌اند كه در تطابق با هرمنوت‌هاي كلاسيك مفري از انديشه‌اي دگماتيستي، ناسيوناليستي و ناموجه خويش نخواهند داشت. نيت‌خواني خاورشناسان بر اساس هرمنوتيك هرش از آن جهت ضرورت دارد كه روش يا ابزاري به دست مي‌دهد تا به نيت‌خواني و آشكارسازي مقاصد آنها دست‌يافته و راه گريز و تفاسير پلوراليستي و فراموشي تاريخي از آنها سلب شود و در جايگاه برين معاصر، وضعيت زيرين و عقيم تاريخي خويش را توجيه خردمندانه نكنند؛ چراكه جهت فهم متون در ديدگاه هرمنوتيكي هرش، نيت وقصد مؤلف بنيادين تلقي شده است كه از آن به قصدگرايي تفسير مي‌شود. اين پژوهش با روش توصيفي- تحليلي نشان داده است كه خوانش متون اسلام‌شناسانه غربيان بر اساس هرمنوتيك هرش چيزي جزء قصد بزرگ‌نمايي نقاط ضعف شرقيان، انحراف كشاندن سنت اصيل ديني اسلام، سلطه‌طلبي ديني و سياسي، خودبرتري بيني نژادي و مذهبي، ابژه ساختن شرق در جهت سلطه همه‌جانبه و ... را هويدا نمي‌سازد. در مكتب علمي هرچند مي‌توان با نظرات صائبي از جانب مستشرقان دست يافت؛ اما با رجوع و بهره‌گيري از منابع و روش‌هاي غيرمعتبر، انحراف‌هاي اسلام‌شناسي بسياري را باعث شده‌اند كه حتي با رجوع به روش‌هاي علمي مرسوم غربي نيز نمي‌توان توجيه منطقي و سرراستي از آنها ارائه داد. اهميت بر جايگاه مؤلف در هرمنوتيك هرش نيز نشان مي‌دهد كه نمي‌توان بر قصد و نيت مستشرقان صحه گذاشت