بررسي مقاله «يعقوب»(ع) در دايره المعارف قرآن ليدن

اندرو ريپين در مقاله «يعقوب» (Jacob) در دائره المعارف قرآن ليدن نتوانسته است شخصيت حضرت يعقوب(ع) را به خوبي تبيين كند، حتي گزارش دقيقي از نقش يعقوب در داستان يوسف صديق ارائه نكرده است و در وجه تسميه او به يعقوب تحت تأثير عهد عتيق است. اين نوشتار با روش توصيفي – تحليلي و مطالعه تطبيقي ميان آموزه‏هاي قرآن و متن عهد عتيق، مضامين مقاله يعقوب را به نقد گرفته است. اهميت و ضرورت نقد اين مسئله ازآن‌روست كه نويسندگان دائره‏المعارف تحت تأثير آراي كتاب مقدس هستند. از اين‌رو برخلاف مشهور كه چهره حضرت يعقوب(ع) به‌عنوان فردي درمانده و همواره غمگين و گريان به تصوير كشيده مي‏شود، قرآن كريم، يعقوب نبي را توانمند و بصير و صالح و عابد و آگاه به تأويل‏الاحاديث معرفي مي‏كند. از يافته‏هاي مهم اين پژوهش آن است كه در بيان قرآن، برخلاف عهد عتيق، اسرائيل لقب يعقوب نيست و اين دو متمايز از يكديگرند. همان‌طور كه خاندان آن دو: «آل‌يعقوب» و «بني‌اسرائيل» در قرآن متمايز از يكديگر ياد شده‏اند. اسرائيل در بيان قرآن، يكي از همراهان حضرت نوح (ع) در كشتي است كه پس از نجات دچار انحرافاتي ازجمله تحريم برخي خوراكي‏ها بر خود مي‏شود، و اين مسئله در دودمان او ـ بني اسرائيل ـ گسترش فراواني مي‏يابد.