محدوديت هاي كالبدي و زيست محيطي كارآفريني در روستاهاي پيراموني مرز و تالاب بين‌المللي هامون (مورد مطالعه: بخش قرقري، شهرستان هيرمند)

جوامع روستايي به دليل ماهيت كاركردي شان ارتباط تنگاتنگي با محيط پيرامون خود دارند كه بسياري از ويژگي هاي محيط پيرامون آنها منجر به توسعه كارآفريني و تقويت اقتصاد روستايي مي گردد و بعضي ديگر، توسعه كارآفريني را با محدوديت مواجه ساخته پيشرفت اقتصادي را به تأخير مي اندازند. هدف پژوهش حاضر تحليل اثرات محدوديت هاي كالبدي و زيست محيطي بر توسعه كارآفريني در روستاهاي پيراموني مرز و تالاب بين المللي هامون در روستاهاي بخش قرقري شهرستان هيرمند در استان سيستان و بلوچستان است. اين تحقيق از نوع توصيفي - تحليلي است كه در آن از روش اسنادي براي بررسي سوابق و تبيين مسئله و از روش پيمايشي (با ابزار مصاحبه و تكميل پرسشنامه) براي جمع آوري داده هاي مورد نياز در سطح روستا استفاده شده است. جامعه آماري پژوهش شامل سرپرستان خانوارهاي ساكن در محدوده مورد مطالعه مي باشد. با توجه به تعداد خانوارهاي ساكن در محدوده مورد مطالعه (۳۴۹۲ خانوار) و استفاده از فرمول كوكران تعداد ۳۴۸ نمونه براي تكميل پرسشنامه هاي پژوهش محاسبه گرديد. تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از روش هاي آمار توصيفي و تحليلي، مدل ARAS و نرم افزارهاي SPSS، Expert Choice و ArcGIS انجام گرديده است. نتايج مدل ARAS در بررسي شدت محدوديت هاي كارآفريني در روستاهاي مورد مطالعه نشان مي دهد كه محدوديت هاي كالبدي در ۵۸/۶ درصد از روستاها و محدوديت هاي زيست محيطي نيز در ۶۸/۹ درصد از روستاها در سطح شديد يا بسيار شديد مي باشد. همچنين بر اساس نتايج آزمون فريدمن، محدوديت هاي ناشي از وجود ديوار مرزي با ميانگين ۰/۴۸۷ و محدوديت دسترسي به منابع آب با ميانگين ۰/۳۹۳ به ترتيب بالاترين محدوديت هاي كالبدي و زيست محيطي را در بين محدوديت هاي متنوع در هر بعد به خود اختصاص مي دهند. بر اين اساس، بـا توجه به نتايج حاصل ايجاد گذرگاه ها و بازارچه هاي مرزي براي تجارت قانونمند ساكنين روستاهاي همجوار با مرز و پيگيري حق آبه منطقه از آب رودخانه هيرمند از طريق ديپلماسي پيشنهاد مي گردد.