بررسي سبك شناسي نسخۀ خطي «مجلس آراي محمد محسن شيرازي»

زمينه و هدف: نسخۀ مجلس آرا از متون تعليمي از نوع اخلاقي-روايي قرن يازدهم هجري است كه محمّد محسن شيرازي در چهل حديث و مجلس به رشتۀ تحرير درآورده است. هدف اين پژوهش بيان ويژگيهاي شاخص سبكي اين اثر است. روش مطالعه: پژوهش حاضر مطالعه اي نظري است و شيوۀ گردآوري اطلاعات آن اسنادي (كتابخانه اي) است. يافته ها: مقوله هايي چون كاربرد واژه ها، عبارات، احاديث به زبان عربي، كاربرد صورت كهن افعال استمراري، استفاده از افعال پيشوندي، حذف فعل به قرينۀ لفظي، استفاده از فعل جمع براي فاعل مفرد، بكار گرفتن افعال دعايي، بهره گيري از صنايع بديعي لفظي و معنوي از جمله سجع، جناس، تشبيه، استعاره، تلميح و... از شاخصه هاي مهم زباني و ادبي اثر ميباشد. از نظر سطح فكري به مباحث اخلاقي از جمله پند، موعظه و ارشاد با استناد به آيات و احاديث از پيامبر (ص) و ائمۀ معصومين (ع) و اشعار شعراي بزرگ پرداخته است. نتيجه گيري: مجلس آرا اثري است منثور آميخته به نظم و داراي نثري ساده و روان و درعينحال داراي واژه هاي متقن و تركيبهاي منسجم و مستحكم و متضمن مضمونهاي لطيف و بلند است و به سخن استادان برجستۀ قرون گذشته نزديك است. گويا در اين مورد روش سعدي در گلستان در مؤلف اثر تأثير داشته است كه بسامد آرايه هاي ادبي از جمله سجع، جناس و استعاره در آن بيشتر ميباشد.