تدوين الگوي كاهش نرخ‌شكني در حسابرسي نخستين با استفاده از روش نظريه‌پردازي زمينه‌اي

هدف: از مناقشات اصلي حرفه حسابرسي، نرخ‌شكني برخي موسسات حسابرسي است. نرخ‌شكني منجر به كاهش كيفيت حسابرسي و خدشه‌دار شدن اعتبار حرفه مي‌گردد. بنابراين، هدف اين پژوهش تدوين الگوي كاهش نرخ‌شكني در حسابرسي نخستين است. روش: اين مطالعه با بهره‌گيري از رهيافت كيفي و با استفاده از روش نظريه‌پردازي زمينه‌اي انجام شد. داده‌ها با استفاده از 39 مصاحبه با حسابداران رسمي، در سال‌هاي 1398 و 1399، به كمك روش كدگذاري باز، محوري و گزينشي و با نرم‌افزار MAXQDA10 تجزيه و تحليل و شرايط علّي، شرايط مداخله‌گر، بستر، پيامدها و راهبردهاي الگو براي كاهش نرخ‌شكني ارائه شد. يافته‌ها: طبق نتايج، مهم‌ترين عوامل نرخ‌شكني در بازار خدمات حسابرسي عبارتند از: رقابت ناسالم بين موسسات حسابرسي، افزايش تعداد موسسات حسابرسي كوچك، بزرگ بودن ساختار اقتصاد دولتي، تبديل نشدن حسابرسي در ‌‌ايران به يك نياز واقعي، تعيين حق‌الزحمه حسابرسي برپايه نرخ‌هاي دستوري، ضعف در اجراي قوانين مصوب. نتيجه‌گيري: با تقويت كارگروه كنترل كيفيت جامعه حسابداران رسمي و انجام نظارت‌هاي دوره‌‌اي، توسعه و گسترش بازار حسابرسي، ادغام موسسات حسابرسي كوچك، اجراي ‌‌آيين‌نامه راهكارهاي افزايش ضمانت اجرايي و تقويت حسابرسي، تاكيد بر تخصص‌گرايي، تدوين مقررات سختگيرانه، تعيين حداقل نرخ و رقابت موسسات براي بالاتر از آن، حذف انحصار حسابرسي دولتي و نهادي، تعريف رقابت در سطوح كيفيت خدمات به جاي سطوح قيمت مي‌توان ميزان و تأثير نرخ‌شكني در بازار خدمات حسابرسي را كاهش داد.