تاثيركانديشنينگ كنسانتره و نوع غله جيره بر عملكرد، قابليت هضم موادمغذي، پارامترهاي شكمبه اي و خوني بره هاي پرواري نژاد دالاق

سابقه و هدف:اولين مسئله در تهيه جيره، انتخاب مواد اوليه باقابليت دسترسي آسان، قيميت ارزان و داراي ارزش خوراكي براي تأمين احتياجات غذايي توصيه شده هر نوع دام مي باشد. جو دانه‌اي رايج در تغذيه گوسفندان پرواري، به عنوان تنها منبع نشاسته مورد استفاده قرار مي گيرد، اما با توجه به تخمير سريع دانه جو در شكمبه كه ممكن است منجر به افزايش مشكلات گوارشي مانند اسيدوز شكمبه اي شود و در نتيجه افت عملكرد دام، را در پي خواهد داشت. به طوركلي تخمير آهسته تر نشاسته ذرت در شكمبه باعث مي شود كه pH شكمبه حفظ شود و در نتيجه احتمال بروز اسيدوز كاهش مي يابد و باعث بالا بردن عبور نشاسته به روده كو چك مي شود. دانه جو توسط يك پوسته اليافي احاطه شده است كه قابليت هضم پاييني دارد. برخلاف دانه ذرت كه به خوبي تحت تأثير عمل جويدن خرد مي شود، دانه جو نسبت به اين عمل مقاوم بوده و اگر دانه كامل آن در تغذيه دام ها استفاده شود، مقدار قابل توجهي از آن از طريق مدفوع دفع خواهد شد. فرآيند افزودن بخار به مخلوط خوراك به عنيوان كانديشنينگ ناميده مي شود .جهت افزايش رطوبت و دماي مش، مخلوط خوراك در معرض بخار اشباع قرار مي گيرند. به طوري كه در نهايت موجب ژلاتيناسيون نشاسته و فعاليت ساير عوامل باند كننده موجود درخوراك خواهد شد. اهداف تحقيق شامل تعيين تأثير كانديشنينگ كنسانتره جيره و تأثير نوع غله مورد استفاده در كنسانتره و اثر متقابل كانديشنيگ و نوع غله بر عملكرد، قابلييت هضم مواد مغذي و فراسنجه هاي شكمبه اي و خوني بره هاي پرواري نژاد دالاق بودند.مواد و روش‌ها: به منظور بررسي تاثيركانديشنينگ كنسانتره و نوع غله جيره بر عملكرد، قابليت هضم موادمغذي، پارامترهاي شكمبه‌اي و خوني بر روي تعداد20 راس بره نر نژاد دالاق با ميانگين وزن زنده 0/50±31 كيلوگرم و سن 4-5 ماه در قالب طرح كاملا تصادفي با آرايش فاكتوريل2×2 با دو روش فرآوري (با و بدون كانديشنيگ) و دو نوع غله (جو و ذرت) انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل 1-كنسانتره بدون كانديشنيگ و غله جو، 2 -كنسانتره با كانديشنيگ و غله جو، 3 -كنسانتره بدون كانديشنيگ و غله ذرت، 4 -كنسانتره با كانديشنيگ و غله ذرت مي باشد. به هر تيمار 5 تكرار اختصاص داده شد و در كل، 20 راس بره به مدت 98 روز مورد آزمايش قرار گرفتند. طول آزمايش شامل 14روز دوره عادت پذيري و 84 روز دوره آزمايشي بود.جهت ارزيابي تغييرات وزن بدن دام ها هر دو هفته وزن كشي با ترازو ديجيتيالي انجام شد. جهت ارزيابي پارامترهاي شكمبه اي نمونه گيري از مايع شكمبه در روز 84 آزمايش چهار ساعت بعد از خوراك دهي صبح به وسيله سوند مري انجام شد و پارامترهاي pH شكمبه و ازت اوره اي شكمبه اندازه گيري شد. براي تعييين فراسنجه هاي خوني شامل كلسترول، تري گليسريد، پروتئين كل، ازت اوره اي و گلوكز خون، نمونه گيري از دام ه ا در روز آخر دوره از رگ وداج گردني بره ها انجام شد. براي اندازه گيري قابليت هضم ماده خشك ، ماده آلي، پروتئين خام از روش خاكستر غير محلول در اسيد استفاده شد. براي اين منظور نمونه برداري از مدفوع در سه روز آخر آزمايش از تمامي دام ها انجام گرفت. در طول آزمايش ميزان خوراك مصرفي روزانه ثبت شد. براي محاسبه مصرف خوراك، باقيمانده ي خوراك روز قبل به صورت روزانه جمع آوري و توزين گرديد. يافته‌ها: بين تيمارها در نوع فرآوري براي عملكرد (رشد، افزايش وزن روزانه، مصرف خوراك، ضريب تبديل خوراك) كل دوره اختلاف معني‌داري مشاهده نشد (P 0.05). قابليت هضم ماده خشك، ماده آلي و پروتئين در بين تيمارها اختلاف مشاهده نشد. قابلييت هضم عصاره اتري كنسانتره حاوي دانه جو عملكرد بهتري نسبت به كنسانتره حاوي دانه ذرت داشت (P 0.05) بين تيمارها در غلظت نيتروژن آمونياكي و pH اختلافي مشاهده نشد (P 0.05) بين تيمارها در فراسنجه هاي خوني اختلاف مشاهده نگرديد (P 0.05) مقدار نيتروژن اوره اي خون تيمار كنسانتره بدون كانديشنينگ عدد بيشتري نسبت به تيمار با كانديشنينگ داشت (P 0.05). نتيجه گيري: به طور كلي، نتايج به دست آمده از اين آزمايش نشان داد كه صفات اندازه گيري شده در عملكرد، فراسنجه هاي خوني و فراسنجه هاي شكمبه اي اختلاف معني داري بين كانديشينينگ و بدون كانديشنينگ نداشتند، اما كنسانتره با كانديشينينگ و ذرت كانديشنين شده ضريب تبديل غذايي بهتري را نشان داد.