عنوان مقاله :
بررسي گردهشناسي نعناييان از برخي رويشگاههاي ايران
پديد آورندگان :
حسني ، زهرا دانشگاه گلستان - دانشكده علوم - گروه زيستشناسي , كريمي ، زهره دانشگاه گلستان - دانشكده علوم - گروه زيستشناسي
كليدواژه :
اگزين , تزيينات , سهشياري , شششياري , شكل دانه گرده
چكيده فارسي :
دانه گرده 33 گونه متعلق به 20 جنس از نعناييان، پراكنده در برخي رويشگاههاي ايران با استفاده از ميكروسكوپ نوري و الكتروني روبشي (SEM) مورد بررسي قرار گرفت. ريختشناسي گرده گونههاي Otostegia persica، Hymenocrater oxyodontus و مشخصات سطح اگزين در Salvia splendens وS. hypoleuca و Phlomis herba-venti subsp. lenkoranica براي نخستين بار مورد مطالعه قرار گرفت. اين بررسي اندازههاي متغير قابلتوجهي را در دانههاي گرده به صورت بسيار كوچك، كوچك، متوسط تا بزرگ نشان داد. به علاوه، در مطالعه حاضر، پنج نوع شكل دانه گرده به صورت دوكي-گرد، نيمهدوكي، دوكي -كشيده، مخروطي -گرد و نيمهدوكي - پهن مشاهده شد. شيار در دانههاي گرده اعضاي اين تيره به دو شكل سهشياري و شششياري بود، گرچه به صورت هشتشياري نيز در گونههايZiziphora clinopodioides وZ. tenuior مشاهده شد. ده نوع تزيينات مختلف اگزين نيز به صورت مشبك (reticulate) و ريزمشبك (microreticulate)، چاله يا حفرهدار (foveolate)، چيندار (rugulate)، چين ظريف (rugulose)، دوبار مشبك (bireticulate)، حفرهدارچيندار (rugolatefoveolate)، حفرهدار-مشبك (foveolatereticulate)، حفرهدار-چين ظريف foveolaterugulose) و ريزحفرهدار-چيندار (microfoveolaterugolate) مشاهده شد. اين بررسي نشان داد كه مشخصات دانههاي گرده براي كاربردهاي طبقهبندي ارزشمند بوده و ممكن است ابزار مفيدي براي تمايز بين جنسها و گونهها در طبقهبندي نعناييان باشد.