تأثير غلظت زيركشنده حشره‌كش پي‌متروزين بر فراسنجه‌هاي رشد جمعيت و فعاليت آنزيم‌هاي استراز در شته سبز گندم Schizaphis graminum Rondani (Hemiptera: Aphididae)

شته سبز گندم،Schizaphis graminum Rondani (Hemiptera: Aphididae) ، يكي از آفات مهم غلات به‌ويژه گندم است كه در انتقال برخي از ويروس هاي بيماري ‌زاي گياهي نقش مهمي دارد. هدف تحقيق حاضر، بررسي تأثير زيركشندگي حشره ‌كش پي ‌متروزين (Pymetrozine Aria®) بر فراسنجه هاي جدول زندگي و فعاليت آنزيم‌هاي آلفا و بتا استراز شته سبز گندم با استفاده از دو سوبستراي آلفانفتيل استات و بتانفتيل استات در اتاقك رشد با شرايط دمايي 2±25 درجه‌‏ي سلسيوس، رطوبت نسبي 5±60 درصد و دوره‌‏ي نوري 16 ساعت روشنايي و 8 ساعت تاريكي بود. مقدار غلظت كشنده 50 (LC50) و 30 (LC30) درصد حشره ‌كش مورد مطالعه روي شته هاي ماده بالغ S. graminum، به ترتيب 84.68 و 39.36 ميلي ‌گرم ماده موثره بر ليتر به دست آمد. نتايج آزمايش تأثير زيركشندگي (LC30) اين حشره كش نشان داد كه طول دوره نشو و نماي پورگي در تيمار حشره ‌كشي (5.33 روز) طولاني تر از شاهد (6.33 روز) بود، اما ميزان پوره ‌زايي روي تيمار حشره كشي (18.06 پوره/به ازاي هر شته كامل) به طور معني داري كمتر از شاهد (38.14 پوره/ به ازاي هر شته كامل) بود. هم ‌چنين، حشره ‌كش مورد مطالعه به ‌طور معني ‌داري باعث كاهش ويژگي ‌هاي دموگرافي شته سبز گندم شدند. مقدار نرخ ذاتي افزايش جمعيت (r) شته ها در شاهد و تيمار حشره كشي به ترتيب 0.394 و 0.280 بر روز بود. در اين بررسي، ميزان فعاليت آنزيم ‌هاي استراز، براساس ميكرومول بر دقيقه بر ميلي ‌گرم پروتئين شته هاي تيمار شده تفاوت معني ‌داري با شاهد نداشت. نتايج نشان داد كه حشره كش پي‌متروزين اثر كشندگي و زيركشندگي قابل توجهي براي شته سبز گندم دارد و مي ‌تواند پس از طي مطالعات تكميلي مزرعه ‌اي، در استفاده بهينه از آفت ‌كش ‌ها و طراحي برنامه هاي مديريت تلفيقي آفت مذكور مورد توجه واقع گردد.